پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)حوزه3016720130321کرامت انسانى زن317523FAمجتبیاحمدیJournal Article20151206پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)حوزه3016720130321مسؤولیت حوزه در تعالى و تعلیم آموزههاى دینى به زنان1835524FAعلی اکبرنوراییJournal Article20151206گرایش به تعالى، فارغ از جنسیت انسانى، حسى تبلور یافته و روحانى در انسان است و تابشى معنوى در قلب و روح آدمى است. و به همین جهت است که انسان، به دین، که مرامنامه تعالى و آموزههاى بلند است، گرایش دارد. این گرایش فارغ از جنسیت است; زن و مرد به طور مساوى از آن برخوردارند. وجود این گرایش متعالى، حاکى از حقیقتى دیگر نیز هست و آن امکان تحقق عملیاتى این حس است.
حاملان رسالت الهى و در تداوم آن، امامان راستین، وظیفه دارند این حس عالى روحانى را مدیریت نمایند و انسان را به سمت قلههاى بلند تعالى و دانش راه نمایند.
روحانیت اصیل و حوزههاى علمیه، این رسالت سترگ را در دوران غیبت بردوش دارند تا راه ارتقاء فکردینى و تعالى معنوى را براى جامعه زنان رهبرى کنند. از این روى موظف به انتقال معارف و آموزههاى مربوط به خانواده سالم، معیشت سالم و آشنایى با حقوق خانوادگى مىباشند. و نیز مدیریت دانشى در کنار رهبرى فکرى ضرورت مىیابد.پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)حوزه3016720130321رسالت حوزه در حفظ شؤون و احیاى حقوق زنان3689525FAسید عباسرضویJournal Article20151206بر اساس آموزههاى وَحیانى و رسالتى که خداوند بر دوش آگاهان و علماى ربانى قرار داده است، علماى دین وظیفه دارند از حقوق و کرامت انسانى انسانها، دفاع کنند و در هر زمان و مکان، زمینههاى به حقیقت پیوستن این رسالت بزرگ را عالمانه و خردمندانه فراهم آورند.
آن چه در این مقال، به طور خاص روى آن انگشت گذاشته شده، دفاع از حقوق زنان و احیاى آن در هر شرایط است. سخن در این است که علماى دین و روحانیت آگاه و بصیر، براى رویارویى با جریانها و کسانى که به نام سنت و تجدد، به تحقیر شخصیت زن برخاستهاند، چه وظیفهاى دارند و چه پیش زمینههایى را براى انجام این رسالت دشوار باید درخود فراهم آورند؟پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)حوزه3016720130321فعالیت اجتماعى و سیاسى زن از نگاه محمدمهدى شمس الدین90120526FAمجیدمرادیپژوهشگر اندیشه معاصر عرب و دانشجوى دکترى علوم سیاسى دانشگاه سنژوزف بیروت.Journal Article20151206تحول در وضع زنان از اقتضاءات و رهاوردهاى ورود به دنیاى جدید است. شیخ محمد مهدى شمس الدین، مىکوشد تا با بهره گیرى از منابع شناخته شده اجتهاد از سویى و ملاحظه تحولاتى که در اوضاع و احوال بشرى رخ داده، از دیگر سوى، به بازنگرى در پارهاى از مسائل مربوط به زنان بپردازد. ویژگى روش شناختى شمس الدین در این است که نصوص دینى را یکپارچه مىبیند و رهیافت فقهى تازهاى را عرضه مىکند که بر مقاصد و غایات متکى است و نتایج را مورد توجه قرار مىدهد و اختلال در نتایج را نشانه اختلال در فهم مىبیند و از اینرو، به تصحیح مبانى روى مىآورد. از سویى به نص و از سویى دیگر به واقعیت توجه دارد. هم از این روى، که وضعیت واقعى را با وضع مطلوب نصوص بسنجد و هم از آن روى، تحولات رخ داده در عرصه واقعیت را که مىتواند به تغییر احکام منجر شود رصد کند. وى، از حدود فهم سنتى نصوص فراتر رفته و عنصر تحول در واقعیات و مقاصد عالى شریعت را در استنباط احکام مربوط به زنان دخالت داده و در نتیجه این تحول روشى، نتیجه گرفته که هم زنان بر اثر آموزش، دانایى و توانایى یافتهاند و مىتوانند در عرصههاى گسترده اجتماعى و سیاسى، نقش آفرینى داشته باشند و هم دگرگونیهاى رخ داده در عرصه قدرت و سازوکارهاى مهار آن، چندان توسعه یافته که مىتواند مجال مناسبى براى زمامدارى زنان فراهم کند; زیرا به فرض پذیرش روایاتى که از زمامدارى زنان نهى مىکند، باز مىتوان گفت که امروزه، ماهیت حکومت و قدرت تحول یافته و نهادها اعمال قدرت مىکنند و زمینه استبداد و خودکامگى و خودرأى، نه در نظام سیاسى اسلام، که مبتنى بر شوراست، و نه در دموکراسى، فراهم نیست.پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)حوزه3016720130321سخن امام على(ع)درباره زن و بازکاوى دیدگاهها121158527FAعباسمخلصیJournal Article20151206در نهج البلاغه سخنى از امام(ع) در باره ناتمامى خرد زن آمده است. در تفسیر و شرح آن تلاشهایى صورت پذیرفته و کتابها و مقالههاى بسیارى به نگارش درآمده است. در حقیقت، هر صاحب نظرى از زاویه دید خود، به شرح سخن امام پرداخته است. در این نوشتار، پس از بیان آراى بزرگان و ارائه دیدگاهها، در یک جمع بندى کلى بر دیدگاهى تکیه شده است که سخن امام على (ع) را تفسیر و نگرشى وجود شناختى از زن مىداند; یعنى امام(ع) نخواسته است زن را نکوهش کند; بلکه به ویژگىاى در طبیعت زن اشاره کرده است که لازمه جذب و انجذاب میان زن و مرد و شکل گیرى زندگى لذت بخش است. امّا این ویژگى اگر در پازل زندگى خانوادگى قرار نگیرد، چه بسا خسارتهاى جبران ناپذیر به بار آورد.پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)حوزه3016720130321نقد و بررسى فعالیت حوزویان در رویارویى با فِمینیستها159187528FAسید محمدعیسی نژادJournal Article20151206فِمىنیسم (Feminism) در تاریخ معاصر ایران، در شکل جریانى فرهنگى - سیاسى از دوره انقلاب مشروطیت به نوعى ظهور و بروز داشته است. از آن روزگار تا اکنون، براى این جریان، مىتوان هفت برهه تاریخى سراغ گرفت. رویکرد تبلیغى، مانند: تحریف تاریخ، تضاد افکنى میان هنجارهاى اجتماعى زن و مرد، و مخالفت با ارزشهاى اخلاقى دین براى زنان، مانند: حجاب، عفت، معاشرتهاى غیرمعمول، با مردان و....
بخش نخست مقاله به این مسائل اختصاص یافته است و در بخش دوم، فعالیت علمى - فرهنگى حوزویان در رویارویى با فِمىنیسم شرح مىشود. حوزه و روحانیت در تلاشهاى فکرى خود، در حوزه فرهنگ اسلامى - شیعى در رویارویى با مدرنیته، به تبیین جایگاه زن و چگونگى حضور اجتماعى و سیاسى زنان از نگاه دینى مىپردازد. ظهور دو شخصیت: علامه طباطبایى و امام خمینى و شاگردان ایشان مانند: شهید مطهرى و جوادى آملى سبب مىشود چالشها و شبهه افکنیهاى فِمىنیستى، در جامعه ایران نافرجام بماند.پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)حوزه3016720130321بررسى الزام حکومتى حجاب186279529FAاحمدرهداردانشآموخته حوزه علمیه قم، دکتراى علوم سیاسى از تهران و رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اسلامى فتوح(قم).Journal Article20151206<span style="line-height: 107%; font-family: 'Tahoma','sans-serif'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">مهمترین رسالت دولت اسلامى، مهیّاسازى بسترى مناسب براى به حقیقت پیوستن<br />شریعت الهى است. یکى از کاراترین شیوهها براى این مطلوب، جعل قوانینى است که عمل<br />به مقتضاى آنها، طبایع انسانى را به مؤلفههاى دینى نزدیک مىکند. اجراى قوانین،<br />مستلزم وجود داشتن ساختارها و نهادهایى است که به آنها امکان انفاذ و اجرا بدهند.<br />از سوى دیگر، ساختارها و نهادها، همواره به تبع ادبیاتى شکل مىگیرند که توجیهگر<br />آنها هستند. پس، براى اسلامى کردن جامعه، دولت اسلامى، باید به مثلث »قانون، ساختار<br />و ادبیات» توجه نمود. اگر این نظریه را، به طور مشخص، بخواهیم به شکل موردى و از<br />طریق یکى از آموزههاى اسلامى، مثل حجاب اسلامى، پى بگیریم، باید گفت که در جامعه<br />و دانشگاههاى ایران پس از انقلاب اسلامى، بهرغم وجود داشتن قوانین حکومتى درباره<br />حجاب اسلامى، بنا به دلایلى از قبیل: نفى تجربه تلخ </span><span style="line-height: 107%; font-family: 'Tahoma','sans-serif'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: LAO; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="LAO">تار</span><span style="line-height: 107%; font-family: 'Tahoma','sans-serif'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;">یخى،<span lang="AR-SA" dir="RTL"> نفى ایمان نفاقى، نفى اکراه در دین، نفى<br />تکرار ممل، نفى توتالیتاریسم، نفى تربیت جحشى و... اجرایى نشدهاند و این مسأله،<br />باعث رواج بدحجابى در جامعه و در نتیجه، عقبماندگى دینى شده است. این، در حالى<br />است که پیشرفت و تکامل حکومت اسلامى، به رعایت قوانین اسلامى به شکل نهادى آن است.<br />به طور مشخص، دلایل اقامه شده براى نفى قانونى و اجرایى کردن حجاب اسلامى در جامعه<br />و دانشگاهها، فاقد استحکام منطقى لازم بوده و مىتوان در برابر آنها به دلایلى از<br />قبیل: ارجحیت نفاق اجتماعى بر فشار معکوس، مهیّا ساختن بستر تکوین و رشد آموزههاى<br />اسلامى به مثابه فلسفه و رسالت حکومت اسلامى، تأثیر قانون بر فرهنگ، رابطه پوشش و<br />فرهنگ، عینیت شروط و مقدمات ایمان با فرایند آن، ضرورت گذار از غریزه به فطرت و...<br />تمسک جست و همچنان بر ایده قانونى و اجرایى کردن حجاب اسلامى تأکید کرد.</span></span>پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)حوزه3016720130321امام جماعت زنان186268530FAمحمد صادقمزینانیJournal Article20151206در این مقاله، پس از اشاره به ضرورت و اهمیت بحث و بازگویى پارهاى از نگاهها و نگرشهاى افراطى و تفریطى به حقوق زنان، محرومیت زنان از حقوق خود پیش از اسلام و تأکید بر حضور پررنگ زنان در دوران اسلامى در اجتماعات و... پرسش اصلى به این صورت مطرح شده است: آیا مرد بودن امام جماعت در همه جا شرط است و یا ممکن است در مواردى، زن هم بتواند عهده دار امامت جماعت بشود؟ <br />در پاسخ به پرسش یاد شده، در دو مسأله، به شرح زیر، بحث شده است: <br />1 در صورتى که مأمومین مرد و یا مرد و زن باشند، آیا زن مىتواند امام جماعت بشود یا خیر؟ <br />2 اگر مأمومین، همه زن باشند، آیا زن مىتواند امام جماعت شود یا خیر؟ <br />در پاسخ به دو پرسش یاد شده، دیدگاههاى علماى شیعه و سنى و دلیلهایى که هر یک از این دو گروه براى دیدگاه خود ارائه دادهاند، به بحث گذارده شده است. <br />در پایان، این نتیجه به دست آمده که امامت زن، براى زنان در نمازهاى روزانه واجب، جایز است و در روزگار پیامبر اسلام(ص) نیز، این کار، انجام پذیرفته است.