سهم حوزه علمیه قزوین ، در نهضت فقه جعفرى

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده


فقه اسلامى از بهترین علوم است و روشنگر راه انسانها و بیانگر راه حق و خیر. به حکم عقل هرجامعه سالم نیاز به سیستم حقوقى دارد و مکتب تشیع در این باب از سایرین پیشى گرفته و علماى این مکتب از نخستین کسانى بودنده اند که اساس تشریع را بنا نهاده اند. نخستین شخص از شیعه که فقه را تدوین کرد امام اول شیعیان حضرت امیرالمؤمنین على بن ابى طالب(ع) است. آمده که امام(ع) داراى صحیفه اى بوده به خط مبارک آن حضرت که بخشى از حلال و حرام را در برداشته است1.

ابوالعباس نجاشى (372 ـ 450هـ.ق.) در رجال خود نخستین کسى که در شیعه اثرى در فقه پدید آورده ابورافع صحابى امام على بن ابى طالب(ع) دانسته است که کتا

1 . (دائرة المعارف تشیّع) ج4/292.
2 . (رجال نجاشى) ابن عباس احمد نجاشى ج1/ 61 ـ 67 دار الاضواء بیروت.
3 . (تاسیس الشیعه لعلوم الاسلام) سید حسن صدر/310 ـ 311.
4 . (تذکرة الحفاظ) ابو عبداللّه شمس الدین محمد ذهبى ج1/5 دار احیاء التراث العربى بیروت.
5 . (الذریعه) آقابزرگ تهرانى ج21/375 دار الاضواء بیروت.
6 . (همان مدرک) ج16/358.
7 . مجلّه (حوزه) شماره 58/171 ـ 172.
8 . (همان مدرک)/ 171.
9 . (مقدمه اى بر فقه شیعه) سید حسین مدرسى/ 55 ـ 56 آستان قدس رضوى.
10 . (همان مدرک) /166.
11 . (التراث العربى) سید احمد حسین اشکورى ج4/69 کتابخانه آیة اللّه مرعشى قم; (الذریعه) ج15/290.
12 . (الذریعه) ج13/78 ـ 79.
13 . (فلاسفه شیعه) /446.
14 . (اعیان الشیعه) سید محسن امین ج9 234 دارالتعارف بیروت.
15 . (دائرة المعارف تشیّع) ج4/535.
16 . مجله (حوزه) شماره 58/181 ـ 182.
17 . (همان مدرک) /189 ـ 191.
18 . (دائرة المعارف تشیّع) ج3/109.
19 . (موسوعة البرغانى فى الفقه الشیعه) ج1/ 61 ـ 62 مقدمه.
20 . (دائرة المعارف تشیّع) ج3/ 182 ـ 183; مجلّه (حوزه) شماره 58/ 188 ـ 191.
21 . (همان مدرک) ج4/551.
22 . (موسوعه البرغانى فى فقه الشیعه) ج5/ 190 ـ 239.
23 . (الذریعه) ج1/ 180.
24 . (اعیان الشیعه) ج5/ 414 ـ 415.
25 . (الذریعه) ج3/81.
26 . (فهرست اهدایى مشکات) ج5/ 2052 ـ 2055.
27 . (التراث العربى) ج5/ 134 ـ 135.
28 . (مقدمه اى بر فقه شیعه)/91.
29 . فهرست الفبایى آستان قدس)/252.
30 . (مقدمه اى بر فقه شیعه) 93 ـ 94.
31 . مجله (حوزه) شماره 57 ـ 56/ 388 ـ 389.
32 . (الکرام البرره) شیخ آقا بزرگ تهرانى ج1/228 دار المرتضى مشهد.
33 . (روضات الجنات) محمد باقر خوانسارى ج4/403.
34 . (مقدمه اى بر فقه شیعه) سید حسین مدرسى طباطبایى/92 ـ 95.
35 . (التراث العربى) ج5/ 292 ـ 295.
36 . (فهرست کتابخانه مدرسه فیضیه) رضا استادى ج1/ 281 ـ 282.
37 . (دائرة المعارف تشیّع) ج3/182.
38 . (مکارم الآثار) میرزا محمدعلى حبیب آبادى ج5/1707 ـ 1709 فرهنگ اصفهان.
39 . (فهرست اهدایى مشکات) ج5/2043 ـ 2044 دانشگاه تهران.
40 . (روضات الجنات) ج4/ 403 اسماعیلیان قم.
41 . (الماثر والآثار)/144 چاپ سنگى.
42 . (التراث العربى) ج4/ 137.
43 . (مقدمه اى بر فقه شیعه)/144.
44 . (مذاهب و فلسفه/ در آسیاى وسطى) کنت دو گوبینو/ 84.
45 . مجلّه (حوزه) شماره 61/209.
46 . (الذریعه) ج14/71.
47 . (دائرة المعارف تشیّع) ج3/184.
48 . (التراث العربى فى خزانة آیة اللّه مرعشى) ج3/ 385 ـ 386.
49 . (فهرست کتابخانه آیة اللّه مرعشى) ج15/346.
50 . (مستدرکات اعیان الشیعه) سید حسن امین ج3/7 دار التعارف بیروت.
51 . (فهرست کتابخانه مدرسه فیضیه قم) ج1/ 30 ـ 31.
52 . (فهرست کتابخانه آیة اللّه مرعشى) ج9/ 288 ـ 289; (التراث العربى) ج1/ 381.
53 . (فهرست کتابخانه مدرسه فیضیه) ج1/ 30 ـ 31.
54 . (دائرة المعارف تشیّع) ج3/ 186.
55 . (مکارم الآثار) ج5/ 1710.
56 . (التراث العربى فى خزانة آیة اللّه مرعشى) ج5/ 380; (فهرست کتابخانه آیة اللّه مرعشى) ج4/ 318.
57 . (دائرة المعارف تشیّع) ج3/ 185.
58 . (التراث العربى فى خزانة آیة اللّه مرعشى) ج4/428; (فهرست کتابخانه آیة اللّه مرعشى) ج9/4.
59 . (دائرة المعارف الاسلامیة الشیعه) سید حسن امین ج4/ 476.
60 . (مقدمه اى بر فقه شیعه)/ 92.
61 . (التراث العربى فى خزانة آیة اللّه مرعشى) ج2/ 448.
62 . (همان مدرک) ج3/ 331 ـ 332.
63 . (مستدرکات اعیان الشیعه) ج3/ 139.
64 . (المآثر والآثار) /143.
65 . (همان مدرک) /151.
66 . (مینودر) سید محمدعلى گلریز/ 34 دانشگاه تهران.
67 . (التراث العربى فى خزانة آیة اللّه مرعشى) ج1/ 235.
68 . (همان مدرک) ج4/ 452.
69 . (همان مدرک) ج5/ 242.
70 . (نقباء البشر) ج4/ 1596 ـ 1597.