مصاحبه با آیة الله شیهد سیدقاسم شبر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی


آیة الله شهید سیّد قاسم شبر در سال 138هـ. ق . در شهر مقدس نجف دیده به جهان گشود. نه ساله بود که از نعمت پدرمحروم شد.

در همان سال به خیل حوزویان پیوست و به تحصیل علوم دینى پرداخت .

به خاطر همت بلند استعداد قوى و تلاش بسیار خیلى سریع در ردیف بهترین شاگردان آیة الله سیّد ابوالحسن اصفهانى ومیرزاى نائینى قرار گرفت و تا چهل سالگى از محضر آن دو بزرگ بهرهء وافى برد.

عشق و علاقهء به شیعه و ارزشهاى والاى آن او را بر آن داشت تا به امر مرجع بزرگ و استاد و مرادش سیّد ابوالحسن اصفهانى گردن نهد و حوزهء پر شور نجف و محفلهاى انس را ترک کند و براى ارشاد مردم و دفاع از مرزهاى اعتقادى به شهرنعمانیهء عراق هجرت کند و تا آخر عمر در آن جا بماند. او در این سنگر مقدس از مبارزه با تفکر الحاد و گروهها و دسته هاى الحاد پیشه لختى نیاسود که پروندهء پانصد صفحه اى آن مرد خدا گواه مدعاست .

آرزو و آرمان او عزت و استقلال مسلمانان آزادى بیت المقدس نابودى اسرائیل غاصب و عینیت یافتن احکام و معارف زندگى ساز اسلام بود.

او حرکت اصلاح گرایانه و ایجاد جامعه دینى را از وظایف عالمان راستین مى دانست و حمایت از مصلحان را از مهم ترین فرایض دین .

انقلاب اسلامى ایران را طلیعه قیام مهدى (عج ) مى دانست و حمایت از آن و پیروى از رهبرى آن را به همگان توصیه مى کرد.خود نیز چنین بود: حامى انقلاب اسلامى و پیرو راستین رهبرى آن . پیامهاى تبریک به امام راحل سخنرانیهاى پرشور وروشنگر او برگهایى است از پروندهء حمایت گریهاى او. او ایادى حکومت فاشیست عراق را که از وى مى خواهند از انقلاب اسلامى ایران به این دلیل که غیر عرب رهبرى آن را به عهده دارد روى برتابد به سخره مى گیرد و از مردم مى خواهد که دراین راه استقامت ورزند. بالاخره جان عزیزش را در راه حمایت از امام خمینى و انقلاب اسلامى ایران عاشقانه فدا کرد و شربت شهادت را از دستان پلید شقى ترین دشمن خدا و دین خدا نوش کرد.

اى مردم ! بدانید دولتى که از حکومت اسلامى ایران پشتیبانى نکند بلا شک با اسرائیل ارتباط دارد. هوشیار باشید و ازانقلاب اسلامى ایران حمایت کنید و براى برقرارى حکومت اسلامى جهاد کنید. >

در سازمان مخوف و ضد بشرى امنیّت عراق پروندهء پانصد صفحه اى اورا در جلوش مى گشایند و با خشونت مى گویند: <این پرونده اعمالى است که علیه انقلاب بعث عراق انجام داده اى > سیّد بزرگوار را بسیار شکنجه مى کنند امّا او دلیرانه مقاوت مى کند و گامى از اهداف بلند و مقدس خود به پس نمى گذارد. قاطعانه علیه رژیم عراق حرف مى زند. در پاسخ یکى از مسؤولان امنیتى که مى گوید:

< چرا با دولت بعث مخالفت مى کنى در حالى که این همه مسجد ساخته است و... >

مى گوید:

< معاویه هم بسیار مسجد مى ساخت در حالى که از منحرف ترین حکام تاریخ اسلام بود.>

دیوانه وار بدن عزیزش را زیر ضربات مشت و لگد مى گیرند به جورى که بر اثر این حملات وحشیانه دست وى مى شکند.هنگامى که حکم اعدام او را ابلاغ مى کنند شادمانه مى گوید:

< چقدر زیباست شهادت . در تمام مدت عمر در انتظارش بودم از خدا مى خواستم به دست شریرترین فرد این فیض رانصیبم گرداند. >

سرانجام در شب نیمه شعبان 1399هـ. ق . در نود و یک سالگى بدن شریفش آماج تیرهاى کینه توزان بعثى قرار گرفت و باپیکر به خون آغشته به ملاقات معبود شتافت . < عاش سعیدا و مات سعیداً. >

مصاحبه اى که پیش روى دارید به همت فرزندان مجاهد آن مرحوم ترتیب داده شده و در شانزدهمین سال شهادت آن شهیدعزیز براى چاپ و بهره ورى خوانندگان گرامى در اختیار مجلّه حوزه قرار داده اند.

در این جا بر خود فرض مى دانیم که از برادر عزیز آقاى سلام شبر نوهء آیة الله شبر به خاطر تحمل زحمات فراوان صمیمانه تشکر کنیم .
حوزه

 

احساس شما از پیروزى انقلاب اسلامى در ایران چیست
بسم الله الرحمن الرحیمم . در پاسخ این سؤال باید بگویم : بر من و هر مسلمانى واجب است در این موقعیّت این آیه مبارکه را بر زبان آوریم که :

جاء الحق و زهق الباطل ان الباطل کان زهوقا. 1
بگو: حق آمد و باطل نابود شد. حقا که باطل نابود شدنى است .

بون شک این از تفضلات الهى است که خداوند طاغوت ایران را هلاک ساخت و مسلمانان را از شرّ او نجات داد. کسى که به راستى در دین مردم فساد را ایجاد کرد و
زنان و مردان را به فسق و فجور کشاند وافراد شرور را بر مردم حاکم ساخت .خداوند او و خانواده و پیروانش را نابود ساخت . از رحمت خداوند در دنیا و آخرت به دور باد.

عالمان دین در شرایط کنونى بویژه پس از پیروزى انقلاب اسلامى ایران چه وظیفه اى بر عهده دارند.
عالمان راستین وظیفه دارند که براى به اجرا در آمدن تمامى احکام دین :

عبادات معاملات قضائیات حدود و قصاص و برقرارى عدالت تلاش کنند. اگر عالمى این چنین پیدا شد بر تمامىمسلمانان است او را کمک کنند با اوهم پیمان گردند و به دستوراتش جامهء عمل بپوشانند.

نظر شما دربارهء این سخن امام خمینى که فرموده است : من از آن عالمانى نیستم که تسبیح در دست گیرم و در گوشه اى بنشینم ... چیست ؟
به نظر من فردى که تسبیح در دست بگیرد و در گوشه اى بنشیند عالم نیست .

عالم کسى است که دانشش را از کتاب خدا بگیرد کتابى که در آن چنین آمده است :

قاتلوا الذین یلونکم من الکفار و لیجدوا فیکم غلظة. 2
با کافرانى که نزدیک شمایند جنگ کنید تا در شما شدت و درشتى یابند.

این فرمان الهى به علما اختصاص ندارد بلکه بر هر پادشاه و زمامدار مسلمان لازم است وقتى به کشور اسلامى تجاوز شد براى دفع متجاوزان قیام کند و علیه آنان به مبارزه برخیزد. اگر چنین نکرد یعنى به مقابله بر نخاست باید مسلمانان او را ازحکومت کنار بزنند و به همان کافران و فاکران ملحقش کنند.

از خداوند متعال مى خواهم که همه مسلمانان را موفق بدارد که بر طریق هدایت قرآن گام بردارند تا دین خدا جهانى گردد.

جناب على آینده سیاسى اقتصادى اجتماعى ایران را پس از برقرارى حکومت اسلامى چگونه مى بینید؟
بنده امیدوارم بلکه اطمینان دارم که امام خمینى و دیگر دست اندر کاران انقلاب اسلامى ایران زندگى سیاسى اقتصادى و اجتماعى جامعه شان را بر اساس احکام قرآن و سنّت پیامبر(ص ) پایه ریزى خواهند نمود و فرمانروایان حکومتشان این آیه شریفه را ملاک عمل خویش قرار خواهند داد:

ان الله یأمر کم بالعدل و الأحسان و ایتاء ذى القربى و ینهى عن الفحشاء و المنکر و البغى یعظکم لعلّکم تذکرون 3
خداوند به عدل واحسان و بخشش به خویشاوندان فرمان مى دهد و از فحشا و زشتکارى و ستم نهى مى کند.شما را پند مى دهد باشد که پذیراى پند شوید.

 

انقلاب اسلامى ایران به رهبرى امام خمینى از ابتداى پیروزى انقلاب مبارزه استعمار و صهیونیست کمک به فلسطینیان و آزادى فلسطین و قدس شریف را شعار خود قرار داده است . خواستیم نظر جناب عالى را دربارهء ارزش این مسائل بدانیم .
مبارزه با استعمار و صهیونیست از واجبات اولیه هر مسلمان است ; چرا که در سایه این مبارزه است که مسمانان از چنگال استعمارگران رهایى پیدا مى کنند عزت مى یابند و در دل دشمنان خویش رعب و وحشت ایجاد مى کنند و بسیارى ارمغانهاى دیگر. کسى که در این مبارزه شهید گردد مستحق درجات عالیه بهشت است .

در خصوص مبارزه با اسراییل علاوه بر آثار یاد شده غبار ننگى را که بر چهره مسلمانان به خاطر بى تفاوتى در برابر اسراییل نشسته است که متأسفانه بسیارى یا آن را حس نمى کنند و یا ننگ نمى پندارند مى زداید.

امّا کمک به فلسطینیان این نیز واجب دیگرى است براى مسلمانان ; چراکه تحقیر و
سرکوب فلسطینیان توسط یهود و امریکا تحقیر همه جهان عرب و تمامى مسلمانان است . همه وظیفه دارند که فلسطینیان را در بازگرداندن وطنشان به آغوش اسلام کمک کنند. کارى است افتخارآمیز و هر کس به انجام این واجب قیام کند بدون شک خداوند او را در دنیا در رسیدن به پیروزى نهایى و در آخرت در بدست آوردن درجات عالى بهشت کمک خواهد کرد.

در پایان اگر پیامى براى مسلمانان بویژه جوانان مؤمن و متعهد دارید بفرمایید.
وقتى بدبختیهاى مسلمانان را مشاهده مى کنم : تفرقه تشتت آراء سر فرود آوردن در برابر بیگانگان فاسد و... تمامىاندوهایم برانگیخته مى شود و افکارم مشوش مى گردد و خود را مأیوس مى بینم . ولى در عین حال آنچه را که جزء آمال وآرزوهایم هست براى شما و شنوندگان و خوانندگان عرض مى کنم :

آرزو دارم مسلمانان به وحدت کلمه همدلى اتفاق در برابر دشمنان و اتحاد در تمسک به قرآن کریم و تأیید دین و تقویت اسلام دست یابند.

براى همه مسلمانان آرزوى دستیابى به خیبرات و نعمتها و... را دارم .

آرزو دارم مسلمانان به آیات قرآن چنگ زنند و هر روز بر پایبندى خود به قرآن و ایمانشان به اسلام بیفزایند تا مصداق این حدیث شریف نگردند که فرمود:

من استوى یوماه فهو مغبون و من کان آخر یومیه شرهما فهو ملعون 4
کسى که دو روزش با هم مساوى باشد زیانکار است وآن که روز بعدش از روز قبلش بدترباشد از رحمت خدا به دور است .

آرزو دارم روزى یکى از کشورهاى اسلامى پیشگام شود دانشگاهى تأسیس کند که در آن تمامى علوم که امروز جامعه هاى اسلامى بدان نیاز دارند تدریس شود تا نیاز به فرستادن جوانان ما به کشورهاى بیگانه براى تحصیل علوم نیفتد که آنان در پرتو تعلیم و تعلّم اخلاق و فرهنگ فاسد خود را به آنان تزریق کنند.
آرزو دارم جونان مسلمان در چنین دانشگاهى علم بیاموزند تا بتوانیم نسلى مؤمن متعهّد و در عین حال متخصّص در علوم مورد نیاز جامعه مان داشته باشیم و کسانى که از نیرنگ و فریب به دور باشند و همانند: مسلمان ابى ذر و مقداد در برابر کوه طلا دچار لغزش نگردند. در نتیجه هم خود و هم جامعه در سلامت و امنیّت و صلاح و پیروزى به سر برند. این جاست که اسلام برترى خود را بر تمامى فرقه هاى کفر و ضلال حفظ خواهد کرد.

بدان اى عزیز! انسان غیر از حیوان است خوب و بد را مى شناسد نفع و ضرر را درک مى کند صحیح را از ناصحیح تمیزمى دهد حق را از باطق تشخیص مى دهد و...

انسانها دو گروهند کافر و مسلمان . مسلمان را ویژگیهایى است . از جمله : اهتمام به امور مسلمانان .

پیامبر گرامى اسلام مى فرماید:
من اصبح و لم یهتم بامور المسلمین فلیس منهم 5
آن که صبح کند و به امور مسلمانان اهتمام نورزد از آنان نیست .

آن شخص که خداوند او را از حکومت ایران ساقط کرد نه تنها نسبت به امور مسلمانان بى تفاوت بود که تلاش شبانه روزى اش ظلم به رعیت و چپاول اموال مسلمانان بود; از این روى خداوند او را به سزاى اعمال ننگینش رساند.

بدان ! مسلمان کسى است که دیگران از دست و زبان او در امان باشند و مؤمن کسى است که مردم او را بر جان و حقوق و اموال خویش امین بدانند.

على (ع ) مى فرماید:

لا نسبنّ الأسلام نسبةً لم ینسبه احد قبلى الا بمثل ذلک الأسلام هو التسلیم والتسلیم هو الیقین و الیقین هو التصدیق و التصدیق هو الأقرار هو العمل و العمل هو الأداء ان المؤمن لم یأخذ دینه عن رأیه و لکن اتاه من ربّه فاخذه ان المؤمن یرى یقینه
فى عمله و الکافر یرى انکاره فى عمله فو الذى نفسى بیده ما عرفوا أمرهم فاعتبروا انکار الکافرین و المنافقین باعمالهم الخبیثة 8

نسبتى براى اسلام بیان کنم که کسى جز من نکرده باشد و پس از من هم کسى جز بمانند من بیان نکند. همانا اسلام همان تسلیم است و تسلیم همان یقین و یقین همان تصدیق و تصدیق همان اقرار و اقرار همان عمل و عمل همان اداى تکلیف .

همانا مؤمن دینش ار از رأیش نگرفته بلکه از جانب پروردگارش آمد و از او گرفته است . همانا مؤمن یقینش در عملش دیده مى شود. قسم به آن که جانم در دست او است که آنان امر دین خود را نشناختند. پس شما انکار کافران و منافقان را از کردارهاى پلیدشان تشخیص دهید.

چون این انقلاب اسلامى است شایسته است افراد انقلابى خود را به اوصاف مؤمنان بیارایند. روایتى در کتاب بحار الأنوارازامام صادق (ع ) نقل شده که آن حضرت ویژگیهاى مؤمن را بر مى شمرد. این روایت از جهت یاد آورى خود و همه مؤمنان برایتان مى خوانم .

< المؤمن له قوة فى دین و حزم فى لین وایمان فى یقین و حرصّ فى فقه و نشاط فى هدى و برّ فى استقامة و علم فى حلم وکیس فى رفق و سخاء فى حق و قصد فى غنىّ و تجمل فى فاقة و عفو فى قدرة و طاعة لله فى نصیحة و انتهاء فى شهوة ووورع فى رغبة و حرص فى جهاد و صلاة فى شغل و صبر فى شدة و فى الهزاهز و قور وفى المکاره صبور و فى الرخاء شکور ولایفتاب و لا یتکبر ولا یقطع الرحم و لیس بواهن و لا فظّ و لا غلیظ و لایسبقه بصره و لا یفضحه بطنه ولا یغلبه فرجه و لایحسد الناس یعبّر ولا یعبّر ولا یسرف ینصر المظلوم و یرحم المسکین نفسه منه فى عناء و الناس منه فى راحة لا یرغب فى

عز الدنیا و لا یجزع من ذلّها للناس هم قد اقبلوا علیه و له هم قد شغله لا یرى فى حکمه نقص ولا فى رأیه وهن ولا فى دینه
ضیاع یرشد من استشاره و یساعد من ساعده و یکیع عن الخنا والجهل 7

مؤمن در امر دین نیرومند است و با وجود نرمى دور اندیشى دارد و ایمانش با یقین است و براى تحصیل فقه حریص . درهدایت جویى با نشاط و باوجود ثبات و پایدارى نیکو کار است . خویشتن داریش باعلم است . و با ملایمت زیرکى دارد.سخاوتش در راه حق است ودر زمان توانگرى اقتصاد را از دست نمى دهد و در زمان نادرى خوش ظاهر و با آرایش است ودر زمان قدرت گذشت دارد و با وجود خیر خواهى مردم اطاعت خدا کند ودر حال شهوت باز ایستد ودر زمان غیبت پرهیزگارى کندو در امر جهاد حریص است و در گرفتارى نماز مى گزارد و در سختى شکیباست و در پیش آمدهاى سنگین باوقار است ودر ناگواریها بردبار و در آسایش و نعمت سپاسگزار. غیبت و تکبّر و قطع رحم نکند نه سست است و نه خشن و سنگدل . اسراف نورزد مظلوم را یارى کند وبر مستمند ترحم نماید. خودش از خویش در رنج است ومردم از او در آسایش . درعزت دنیا رغبت نکند و از ذلتش بى تابى ننماید. مردم مهمى دارند که به آن رو آورده و او را مهمى است که گرفتار کرده . در قضاوتش نقصى دیده نشود و در رأیش سستى نباشد و در دینش تباهى و گمشده نیست . مشورت کننده را رهبرى کند و کمک خواه را کمک . و از هرزه گویى و نادانى بگریزد.

آنچه در این روایت آمده برخى از ویژگیهاى مؤمن است که روایات متذکر آن شده اند.

در خاتمه سخنانم دوست دارم متن تلگرافى راکه مى خواهم به مناسبت رأى مثبت مردم ایران به جمهورى اسلامى براى آیةالله العظمى الأمام الخمینى المجدد بفرستم برایتان بخواهم .

ایران ـ قم آیة الله العظمى الامام الخمینى :
بسم الله الرحمن الرحیم
< و نرید ان نمن على الذین استضعفوا فى الأرض و نجعلهم ائمة و نجعلهم الوارثین و نمکن لهم فى الأرض وترى فرعون وهامون و جنودهما منهم ماکانوا یحذرون >.

فکان الأبتداء بکم والأکمال بظهور المنتظر <عج > ان شاء الله .

نهنئکّم و انى و اهل منطقى و سائر المسلمین . نهنئکم بطرد الشیطان الرجیم و التغلب على مروته ونهنئکّم ثانیاً تبانتخاب الامةالجمهوریة الاسلامیة.

سید قاسم شبر نهمانیه

و ما بر آن هستیم که بر مستضعفان روى زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان سازیم و وارثان گردانیم و آنان را در زمین مکانت بخشیم و به فرعون و هامان و لشکریانشان چیزى را که از آن مى ترسیدند نشان دهیم .

شروع انقلاب توسط شما بود و تکمیل آن به دست امام زمان (عج ) خواهد بود.

ان شاء الله .

من واهل منطقه ام و تمامى مسلمانان به شما تبریک و تهنیت مى گوییم که شیطان رجیم را از کشور خود راندید و بر مزدوران آن پیروز آمدید و دوباره تبریک مى گوییم به خاطر انتخاب ملت شما جمهورى اسلامى را.

پاورقىها
1. < سورهء اسراء > آیه 81
2. < سورهء توبه > آیه 123
3. < سورهء نحل > آیه 9
4. < وسائل الشیعه > شیخ حرّ عاملى تحقیق : مرحوم ربانى ج 11 376
5. < اصول کافى > ثقة الاسلام کلینى تحقیق : على اکبر غفارى ج 2 163
6. < همان مدرک > ج 2 45
7. < بحار الأنوار > علامه مجلسى ج 64 294 مؤسسة الوفاء بیروت ; < اصول کافى > ج 2 231