سال‏شمار زندگى علمى، سیاسى و اجتماعى سیّدمحمدکاظم یزدى

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده


سال‏شمارى که در پى خواهد آمد، تنها حیات علمى و سیاسى - اجتماعى سیّد محمدکاظم یزدى را در بر دارد، و با یک نگاه مى‏توان اتفاقات 60 - 50 سال زندگى سیّد یزدى را به تصویر کشید. پیش از مطالعه آن، توجه به چند نکته ضرورى است:

1. این سال‏شمار، بیان‏گر تاریخ رویدادهاى زندگى سیاسى - اجتماعى و آثار مکتوب سیّد یزدى است. آن بخشى که تاریخ و سال پدیدارى آنها به ثبت رسیده است. وگرنه آثار، نامه‏ها، مکتوبات و فعالیتهاى سیاسى - اجتماعى سیّد یزدى، بیش از این عنوانهایى است که در این مقال، به قلم آمده است.

2. بسیارى از نامه‏ها و مکتوبات سیّد و یا وابستگان سیّد، در کتابهاى فراتر از روش آزمون و خطا، نوشته على ابوالحسنى )منذر( و السید محمدکاظم الیزدى، نوشته کامل سلمان الجبورى و دیگر کتابهاى شرح حال ایشان، به چاپ رسیده است از باب نمونه، در کتاب فراتر از روش آزمون و خطا، بیش از بیست نامه سیّد احمد، فرزند سیّد یزدى، به سیّد یزدى، به ثبت رسیده است.

3. در بیان زمان چاپ آثار سیّد یزدى، در این مقال، به چاپهاى اول و قدیم، بسنده شده وگرنه از آثار ایشان چاپهاى بسیار انجام گرفته است که به شرح، آنها در کتاب‏شناسى و نسخه‏شناسى آثار سیّد محمدکاظم یزدى، آورده‏ایم.

1247ق. بنابر نقلى تاریخ تولد سیّد یزدى.

1248ق. به نقل از بازماندگان سیّد، تاریخ تولد.

1253ق. به نقل از کتابِ فراتر از روش آزمون و خطا، تاریخ تولد.

1256ق. در برخى از منابع، تاریخ تولد.

1280ق، یا 1281ق. وفات آیت اللّه حاج محمد جعفر آباده‏اى از اساتید او.

1281ق. وفات شیخ انصارى، و سال ورود ایشان به نجف اشرف.

1286ق. ازدواج او، با دختر حاج ملا حسن یزدى.

1286ق - 26 رمضان - تولد سیّد محمد از همسر اول ایشان.

1289ق - چهاردهم صفر - وفات آیت اللّه شیخ محمدمهدى کاشف الغطاء از اساتید او.

1289ق - سه شنبه 6 ربیع الاول - تاریخ تولد سیّد على فرزند وى.

1290ق. وفات آیت اللّه شیخ راضى نجفى از اساتید او.

1291ق. هجرت آیت اللّه میرزاى شیرازى از نجف اشرف به سامرا.

1292ق - هفتم ربیع الثانى - تولد بى بى زهرا، تنها دختر سیّد یزدى از همسر اوّل.

1298ق - پنجشنبه 7 شوال - تولد سیّد حسن فرزند دیگر او.

1299ق. تولد سیّد محمود فرزند دیگر او.

1300ق - 17 ربیع الأوّل - تألیف رسالة فی جواز اجتماع الأمر والنهی.

1301ق. وفات آیت اللّه شیخ محمدباقر بن شیخ محمدتقى اصفهانى از اساتید وى.

1308ق. وفات آخوند ملا محمدهادى یزدى از اساتید او.

1308ق. وفات آیت اللّه شیخ محمدحسین کاظمى و رجوع تمام مردم عراق به سیّد یزدى.

 1312ق. وفات میرزاى شیرازى، از اساتید سیّد و شروع مرجعیّت سیّد یزدى.

1312ق. سال تقریبى ازدواج دوم سیّد یزدى.

1313ق. تولّد صفیه‏خانم، اوّلین دختر از همسر دوم سیّد یزدى.

1313ق. اجازه سیّد یزدى به شاگردش حاج شیخ محمدباقر سیرجانى کرمانى )لسان العلماء(.

1313ق. وفات صاحب روضات الجنات میرزا محمدباقر موسوى خوانسارى از اساتید سیّد یزدى.

1314ق. چاپ حاشیه مجمع المسائل میرزاى شیرازى در بمبئى.

1314ق. اجازه سیّد یزدى به سیّد محمدحسین علم الهدى رضوى کاشانى.

1315ق. چاپ مجمع الرسائل = مجمع المسائل در بمبئى.

1315ق. وفات ملا حسن بن محمد ابراهیم اردکانى، از اساتید سیّد یزدى.

1316ق. چاپ منتخب الرسائل = برگزیده احکام در تهران.

1317ق. چاپ رسالة فی التعادل والتراجیح در تهران.

1317ق. چاپ رساله حجّیة الظن فی عدد الرکعات در تهران.

1317ق. چاپ حاشیه انیس التجار نراقى در تهران.

1317ق. چاپ حاشیه مناسک حج شیخ انصارى در تهران.

1317ق. چاپ رسالة فی جواز اجتماع الأمر والنهى در تهران.

1317ق. چاپ رسالة فی منجزات المریض در تهران.

1317ق. اولین چاپ تعلیقة على المکاسب در تهران.

1318ق - رمضان - وفات برادر صاحب الروضات، میرزا محمدهاشم خوانسارى، از اساتید سیّد یزدى.

1318ق. نامه شیخ عبدالمجید یزدى به سیّد یزدى.

1318ق. چاپ حاشیه نجاة العباد فی یوم المعاد صاحب جواهر در بمبئى.

1318ق. چاپ حاشیه نخبه کلباسى در بمبئى.

1318ق. تقریظ او بر کتاب لباس التقوى سیّد جمال واعظ.

1320ق - شوال - نامه شیخ فضل اللّه نورى به سیّد یزدى به خط شیخ عبدالمجید یزدى.

1321ق - 18 صفر - نامه ایشان به آقا میرزا سیّد حسین قمى جهت مخالفت وام‏ستانى امین السلطان از بیگانگان.

 1321ق - 8 ربیع الاول - نامه ژنرال کنسول انگلیس در بغداد به مرحوم سیّد جهت قبول پول موقوفه اَوَد.

1321ق - 8 رمضان - نامه سیّد یزدى به آقا میرزا عبدالکریم آقا، امام جمعه تبریز.

1322ق - 23 ربیع الثانى - نامه او به عین الدوله جانشین امین السلطان.

1322ق - 14 جمادى الثانى - نامه سیّد یزدى براى عین الدوله.

1322ق - رمضان - سال وفات فاضل شرابیانى.

1322ق - 28 14 7 شوال و 20 ذى قعده، نامه‏هاى سیّد احمد فرزند سیّد یزدى به پدرش از قم به نجف.

1322ق - ذى قعده - نامه و اجازه سیّد یزدى براى حاجى میرزا ابوتراب شهید قزوینى.

1323ق - اول و آخر محرم و 16 و 22 ربیع الثانى و 14 صفر و 15 جمادى الثانى - نامه‏هاى سیّد احمد، فرزند سیّد یزدى، به پدرش.

1323ق - صفر - نامه حاج سیّد على یزدى به صاحب عروه.

1323ق - 14 صفر - نامه سیّد احمد، فرزند سیّد یزدى به پدرش، درباره تلگرافهاى جعلى و منسوب.

1323ق - سوم جمادى - جواب سیّد یزدى به عریضه تجار جهت تعدّیات رئیس گمرک.

1323ق - جمادى الثانى - تولد سیّد اسداللّه فرزند سیّد یزدى.

1323ق. وفات آیت اللّه شیخ محمد طه نجف.

1323ق. چاپ منهج الرشاد شیخ جعفر شوشترى با حاشیه ایشان در تبریز.

1323ق. اقامت سیّد احمد و سیّد على فرزندان سیّد یزدى در تهران.

1324ق. چاپ تعلیقه مکاسب در تهران.

1324ق - 10 صفر و 25 رجب و شوال - نامه‏هاى سیّد احمد فرزند سیّد یزدى به پدرش.

1324ق - 5 جمادى الثانى - نامه سیّد یزدى به حاج شیخ روح اللّه دانایى قزوینى و دیگر علماى برجسته مقیم تهران.

1324ق - جمادى الثانى - نامه سیّد محمد فرزند ارشد سیّد یزدى به یکى از علماى شاخص تهران.

 1325ق. سال شروع در ساختن مدرسه بزرگ سیّد در نجف اشرف.

1325ق. اجازه سیّد یزدى به سیّد محمدحسین علم الهدى رضوى کاشانى.

1325ق - 25 محرم - سال وفات سیّد حسن فرزند سیّد یزدى.

1325ق - 29 محرم - تلگراف سیّد یزدى در جواب تلگراف علماى دار السلطنه تبریز.

1325ق - چاپ جامع عباسى شیخ بهائى با حاشیه ایشان در تهران.

1325ق - ربیع الثانى - نامه سیّد احمد فرزند سیّد یزدى به پدرش، جهت اصلاحات اسلامى در متمم قانون اساسى.

1325ق. 23 جمادى الاول - نامه سیّد یزدى به آخوند ملا محمد آملى.

1325ق - 23 جمادى الاول - تلگراف سیّد یزدى در جواب تلگراف آخوند آملى )ملا محمد آملى(.

1325ق - 25 جمادى الاول - نامه سیّد یزدى به آقاى میر سیّد حسین قمى.

1325ق - 17 جمادى الثانى - نامه سیّد یزدى به آخوند ملا محمد آملى.

1325ق - 26 جمادى الثانى - نامه سیّد یزدى به آیت اللّه میر سیّد حسین قمى و لایحه متحصنین حضرت عبدالعظیم.

1325ق - 2 رجب - نامه سیّد على طباطبائى فرزند سیّد یزدى، به برادرش سیّد احمد، در حال تحصن در حرم حضرت عبدالعظیم.

1325ق - 24 ذى حجه - نامه میرزا محمدحسن خان، از زبان سیّد یزدى، به ژنرال کنسول انگلیس در بغداد.

1326ق. تقریظ سیّد یزدى بر کتاب ذخیرة الفرائض شیخ محمد زکى بهبهانى نجفى.

1326ق. تقریظ سیّد یزدى بر کتاب انوار الرشاد سیّد جعفر بحرالعلوم طباطبائى.

1326ق - 4 محرم - نامه سیّد یزدى به ژنرال کنسول انگلیس در بغداد.

1326ق - شوال - نامه سیّد احمد به پدرش، بعد از وفات حاجى میرزا حسین تهرانى.

1326ق - شوال - نامه سیّد احمد فرزند سیّد یزدى به پدرش جهت حاجى میرزا ابوتراب شهیدى قزوینى.

1327ق. اتمام ساختن مدرسه بزرگ سیّد در نجف اشرف.

1327ق. شهادت شیخ فضل اللّه نورى.

1327ق - محرم - نامه شیخ فضل اللّه نورى به سیّد یزدى، شش ماه قبل از شهادت.

1327ق - 25 محرم - استفتاء از سیّد درباره مشروطه و جواب ایشان به آن.

1327ق. 23 جمادى الاول، نامه آقا نجفى اصفهانى به سیّد.

1327ق - جمادى الثانى - نامه سیّد احمد، به پدرش جهت چاپ و فروش رساله‏هاى عملیه و طبع صراط المستقیم.

1327ق - 11 رجب - نامه سیّد احمد، فرزند سیّد یزدى به پدرش، شکایت از فقر و کمبود شهریه.

1327ق - رمضان - نامه ویس کنسول انگلیس در کربلا به سیّد یزدى، جهت قبول موقوفه اَوَد.

1328ق. اولین‏چاپ العروة الوثقى توسط علامه شیخ محمدحسین کاشف‏الغطاء در بغداد.

1328ق. چاپ طریق النجاة = سؤال و جواب در بمبئى.

1328ق. چاپ الکلم الجامعة والحکم النافعة، ضمیمه عروة الوثقى توسط علامه شیخ محمدحسین کاشف الغطاء در صیدا.

1329ق. وفات آخوند خراسانى و شروع مرجعیت عامه سیّد یزدى.

1329ق. چاپ حاشیه تبصرة المتعلمین علامه حلى در تهران.

1329ق - 30 رمضان - نامه ژنرال کنسول انگلیس در بغداد به سیّد یزدى، اصرار بر قبول موقوفه اَوَد.

1330ق. نامه بسیار ادیبانه شیخ محمدحسین کاشف الغطاء به سیّد یزدى.

1330ق. چاپ حاشیه تبصرة المتعلمین علامه حلّى در تهران.

1330ق - اول ربیع الثانى - نامه شیخ محمدحسین کاشف الغطاء از سوریه و شامات به سیّد یزدى در نجف.

1331ق. چاپ حاشیه ذخیرة العباد لیوم المعاد فاضل شرابیانى در مشهد.

1331ق. چاپ حاشیه منتخب الرسائل سیّد ابوالقاسم موسوى خوانسارى در بغداد.

1331ق. چاپ حاشیه مناسک حج.

1331ق. چاپ کتاب واجبات سیّد یزدى و دیگران.

1331ق - 24 جمادل الاول - اجازه اجتهاد سیّد یزدى به سیّد محمد شریف بن سیّد یوسف شرف الدین عاملى.

1331ق - اواخر رجب - وفات سیّد احمد فرزند سیّد یزدى.

1332ق - اوایل صفر - وفات همسر اوّل او )دختر ملا حسن یزدى(.

1332ق - 20 شوال - نامه ایشان به ایرانیان مقیم، یا زائر در عراق، دائر بر حسن سلوک مأموران دولت عثمانى در عتبات.

1333ق. چاپ حاشیه ذخیرة المعاد مازندرانى حائرى در مشهد.

1333ق - 1 محرم - تلگراف سیّد یزدى به والى وقت خوزستان، شیخ خزعل، و حکم جهاد بر ضد انگلیس.

1333ق - 27 محرم - نطق تاریخى سیّد یزدى در صحن حضرت امیرالمؤمنین على)ع( و صدور حکم جهاد بر ضد متفقین.

1333ق - 29 ذى الحجه - تلگراف آیات عظام از جمله سیّد یزدى جهت جریان خرمشهر و ایلات و عشایر.

1334ق - 7 محرم - نامه سیّد یزدى در توصیه به یکى از سادات نیازمند به دو تن از تجار در دوران جنگ جهانى.

1334ق - شب 12 جمادى الثانى - وفات سیّد محمد فرزند سیّد یزدى در کاظمین.

1334ق - اول ذى حجه - نامه سیّد یزدى به آقاى حاج آقارضا همدانى.

1335ق - 7 رمضان - وفات سیّد محمود، فرزند وى.

1336ق. محاصره نجف اشرف توسط ارتش بریتانیا.

1336ق. وفات سیّد محمود، از فرزند سیّد یزدى.

1337ق. چاپ بستان نیاز و گلستان راز، همراه صحیفه کاظمیه در نجف اشرف.

1337ق - 17 رجب - وصیت نامه اول سیّد یزدى.

1337ق - 20 رجب - وصیت نامه دوم سیّد یزدى.

1337ق - 27 رجب و شب 28 رجب - روح سیّد یزدى به ملکوت اعلى پیوست. مطابق با 8 اردیبهشت 1297 شمسى.

1337ق - چهارشنبه، ششم شعبان - خبر وفات سیّد یزدى به خراسان مى‏رسد.

1338ق. چاپ رساله ذخیرة الصالحین در نجف اشرف.

1339ق. چاپ منتخب‏الرسائل سیّد یزدى باحواشى سیّدابوالحسن اصفهانى درتهران.

1340ق. چاپ کتاب السؤال و الجواب، جلد اول در نجف اشرف.

1344ق. وفات شیخ احمد کاشف الغطاء، از جمله چهار وصى سیّد یزدى.

1345ق. چاپ منتخب الاحکام در تهران.

1352ق. تا این سال کتاب منتخب الرسائل = برگزیده احکام سیّد یزدى، چهل مرتبه به چاپ رسیده است.

1359ق. وفات شیخ على اکبر خوانسارى از مختصین مرحوم سیّد و تدوین کننده سؤال و جوابهاى ایشان.

1370ق - ربیع الأوّل - وفات سیّد على فرزند سیّد یزدى.

1373ق. وفات آیت اللّه شیخ محمدحسین کاشف الغطاء از جمله چهار وصى سیّد یزدى.

1373ق. چاپ منتخب الرسائل در قم.

1384ق. تعمیر و بازسازى مدرسه سیّد یزدى در محله العماره توسط سیّد اسداللّه فرزند سیّد یزدى.

1393ق - اول صفر - وفات سیّد اسداللّه فرزند سیّد یزدى در تهران.