کتابخانه حوزه

کتابخانه حوزه باانگیزه آشنائى خوانندگان مجله با کتابهاى جدید تنظیم مى شود و سعى بر آن است که با نگاهى گذرا نمائى از محتوى کتاب عرضه شود تا خوانندگان از چگونگى کتابها آگاه شوند اما از آن روى که صفحات مجله محدوداست و زیاده گوئى را بر نمى تابد یاد کرد ما نیز تمامى کتابهاى منتشره را شامل نخواهد بود.

المقدمه الفاخره لکتاب الحدائق الناضره
تالیف میرزا محسن آل عصفور مکتبه العزیزى للطباعه والنشر قم 1409 قطع وزیرى 429 صفحه 1600 ریال .

کتاب به عنوان مقدمه اى بر کتاب گرانقدر[ الحدائق الناضره فى احکام العتره الطاهره] آهنگ آن دارد که ابعاد زندگانى مولف بزرگوار آن مرحوم آیه الله شیخ یوسف بحرانى را به نمایش بگذارد. مولف کتاب را با مقدمه اى درباره اهمیت فقه و نگارشهاى آن و جایگاه صاحب حدائق دراین مجموعه آغاز مى کند و آنگاه با بحث و بررسى از خاندان مولف (آل عصفور) مطلب راادامه مى دهد. سپس به شرح حال مولف پرداخته است و به تفصیل از خانواده تحصیل هجرتها و مسافرتهاى وى سخن مى گوید. آنگاه یاد کرده است ازاستادان و شاگردان آن مرحوم و آثارارزشمندش و بالاخره یادى ازابعاد فرهنگى اخلاقى و نیز فرزندان آن بزرگوار.

کتاب در مجموع اثرى است سودمند و خواندنى .
تحفه الابرار الملتقط من آثارالائمه الاطهار 2 جلد
سیدمحمد باقر شفتى معروف به حجه الاسلام تحقیق سیدمهدى رجائى کتابخانه مسجد سید اصفهان 1409 536+496 صفحه 4000 ریال .

مرحوم آیه الله سیدمحمدباقر شفتى از عالمان و فقیهان بزرگ قرن سیزدهم هجرى است . آثار وى از دقت واستوارى و وسعت اطلاعات ویژه اى برخورداراست . کتاب یاد شده که به فارسى نگاشته شده است از مفصل ترین آثار درباره نماز به زبان فراسى است . در جلداول از مقدمات نماز سخن گفته و ضمن آن بحثهاى دقیقى را درباره اجتهاد و تقلید معناى عدالت و قبله ارائه داده است . دراین جلد بحث و گفتگواز نماز شب و چگونگیهاى آن نیز سودمنداست و دلنواز در لد دوم یکسرازافعال نماز سخن گفته و با بحث از تعقیبات نماز کتاب را پایان داده است . محقق محترم کتاب را براساس سه نسخه مقابله و تصحیح نموده و در پانوشتها غالبا منابع روایات واقوال را آورده است . افزون براینها مقدمه اى نگاشته و در ضمن آن از شرح حال مولف اهمیت کتاب و شیوه تصحیح خود سخن گفته است .

خطوط کلى اقتصاد در قرآن و روایات
تالیف جعفر خوشنویس ترجمه : مهدى انصارى کتابخانه عمومى امام امیرالمومنین على[ ع] 616 صفحه .

اینک و در پرتو تابشهاى سپیدى آفرین اسلام عزیز در نظام گرانقدر جمهورى اسلامى تهیه تدوین و عرضه مباحث اقتصادى سیاسى فرهنگى و ... بر پایه منابع اسلام ضرورتى فزونتر یافته است . دراین راه و براى رسیدن به این مقصود یکى از گامهاى موثر فراهم آوردن مواد اولیه این بحث از کتاب سنت است . کتاب یاد شده گامى است سودمند در این راه که بیقین پژوهشگران مباحث اقتصادى را یارى خواهد رساند.

کتاب در هشت بخش تدوین یافته است :اهمیت کار و تلاش بازرگانى کشاورزى دامدارى و صنعت حقوق کارگر کسبهاى حلال و حرام انواع مالکیتها و مسائل مربوط به آن انفاق واهمیت آن و بالاخره بیت المال مسلمین و منابع مالى حکومت اسلامى .

مولف محترم در تمام این بخشها مطالب را به نیکویى دسته بندى نموده و در ضمن عناوین گویایى ارائه داده شده است . مترجم محترم کتاب با حفظ متون آیات و روایات به ترجمه آن همت گماشته است . کتاب اثرى است کارآمد. توفیق مولف و مترجم محترم را در تکمیل این مبحث و در سامان بخشیدن به مجموعه هایى ازاین دست خواستاریم .

کتاب الدیات ج 1
تالیف الحاج آقارضاالمدنى الکاشانى موسسه النشرالاسلامى قم قطع وزیرى 284 صفحه .

کتاب با بحث و بررسى ازاقسام قتل و چگونگى دیه آن مى آغازد و با رسیدگى به ابعاد مساله ادامه مى یابد. بحث از موجبات ضمان و تزاحم موجبات که به تفصیل آمده است از جمله مباحث کتاب است . دیه اعضاء در بخش دیگر به گستردگى مورد
بحث واقع شده است و با بحث از دیه منافع کتاب پایان یافته است .

مولف محترم در سامان بخشیدن به بحثها به اقوال مختلف توجه کرده و در نقد و بررسى با دقت زوایاى مساله را کاویده و در ضمن مسائل گوناگون مطرح شده به مسائل مستحدثه توجهى شایسته نموده است . آنچه دراین جلد آمده بخشى از مباحث دیات است . مباحث دیگر مربوط به این موضوع در جلد دیگرى خواهد آمد. آماده ساى کتاب براى نشر و تصحیح و استخراج روایات آن را لجنه تحقیق[ موسسه انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین قم] به عهده داشته است .

کتاب مقدمه اى نیز دارد در شرح حال مولف و آثار وى .

تلبیس ابلیس
ابوالفرج بن جوزى ترجمه علیرضا ذکاوتى قراگزلو مرکز نشر دانشگاهى تهران 1368 2350 ریال .

کتاب نقداندیشه تمام کسانى است که ابن جوزى حنبلى دیدگاههاى آنان را ناهمگون با دیدگاه خود مى یافته است . به دیگر سخن و به گفته مترجم فاضل واندیشه ور آن این جوزى[ دراین کاب همه کسانى را که هماننداو نمى اندیشیده اند به یک چوب رانده و فریب خوردگان شیطان خوانده است و در رد قول مخالفان و دگراندیشان از همه شیوه هاى بحث و جدل سود جسته است].

برخى ازابواب آن عبارتنداز: نکوهش بدعت و بدعت سازان در بیان تلبیس ابلیس از راه علم بر عالمان در تلبیس ابلیس بر حاکمان و شاهان در تلبیس ابلیس بر عبادات پیشگان در تلبیس ابلیس بر زاهدان در تلبیس ابلیس براهل دین از راه کرامت نمایى در تلبیس وابلیس بر صوفیان و ...

مترجم در ترجمه کتاب استاداحادیث راافکنده واز روایات همگون یکى را برگزیده و برخى اندک از مطالبى را که ناسودمند یافته نیاورده است .اما بااین همه به گفته مترجم هیچ مطلب مهمى از متن کتاب باز نمانده است . ترجمه کتاب شیوا واستواراست و مطالب آن خواندنى و سودمند.

تاریخ جنبشها و تکاپوهاى فراماسونگرى در کشورهاى اسلامى
دکتر عبدالهادى حائرى انتشارات آستان قدس رضوى 1368 قطع وزیرى 250 صفحه 850 ریال .

واژه[ فراماسون] دیرى است که در زبان فارسى واژه اى آشناست و[ فراماسونگرى] نیز به عنوان یک جریان سالهاست که قلم واندیشه اندیشه وران را به خود معطوف داشته است .

نقد و بررسى این جریان و دیدگاههاى گونه گون بانیان آن و چگونگیهاى شکل گیرى و پراکنده شدن آن در سرزمینهاى اسلامى از جمله پژوهشهاى لازم و ضرورى است .اگراین پژوهشها متکى به روش تحقیق درست واستوار براسناد و منابع لازم واستنتاج صحیح باشد در روشن ساختن زوایاى تاریخ معاصر تاثیر بسزایى خواهد داشت .

مولف کتاب را در نه فصل سامان داده است و در ضمن این فصول از چگونگى ها و دشواریهاى تاریخنگارى فراماسونگرى نقش فراماسونگرى در روند دگرگونیهاى جهان فراماسونگرى در میان ایرانیان ترکان مصریان دیگر کشورهاى عربى هندیان واندونزى سخن گفته است .

مولف براى تدوین این اثر به منابع بسیارى به زبانهاى : فارسى عربى انگلیسى و فرانسوى مراجعه
کرده است و در مجموع اثرى سودمند و خواندنى سامان داده است .

خواننده این کتاب اگر با برخى از مطالب محتوى واظهارنظرها درباره برخى از شخصیتها همسو هم نباشداز خواندن آن بهره هاى فراوانى خواهد برد.

تاریخ معتزله فلسفه فرهنگ اسلام
دکتر محمدجعفر جعفرى لنگرودى کتابخانه گنج دانش تهران 1368 قطع وزیرى 301 صفحه 2500 ریال .

بحث و بررسى از نحله ها و جریانهاى فرهنگ اسلامى از جهات گونه گونى سودمند و کارآمداست که پیشتر نیز بدان اشاره کرده ایم (شماره 32.191). مولف محترم براى بازشناسى جریان اعتزال در فرهنگ اسلامى و چگونگى رشد و گسترش آن به مطالعه و بررسى مکتبها و جریانهاى مختلف در حوزه فرهنگ اسلامى پرداخته است . در فصل اول با عنوان[ مکتب حدیث] به بحث از قیاس مکتب حدیث و مکتب ذوق حقوقى و وجوه افتراق آنها و پیدایش آنها و نقش معتزله بر مکتب حدیث پرداخته است . و در فصل دوم راسیونالیسم دراسلام و مکتب معتزله را عنوان نموده و درادامه آن در ضمن شانزده بخش از علم کلام در عصر رسالت معتزله آثار معتزله معتزله در صحنه سیاست اعتزال و فلسفه معتزله درایران شیعه و معتزله سخن گفته است . کتاب در مجموع نقد و بررسى دقیقى است از جریان اعتزال وارتباط آن با دیگر جریانهاى فرهنگى و سیاسى با زاویه دید نگرشى ویژه که در مقابل خواننده افق تازه اى از نحوه نگرش به این جریانها را باز مى کند.

الحدیقه الهلالیه
شرح دعاءالهلالیه من الصحیفه السجادیه
تالیف محمد بن الحسین العالمى (شیخ بهائى ) تحقیق : سیدعلى موسوى خراسانى موسسه آل البیت لاحیاءالتراث قم 1410 قطع وزیرى 204 صفحه 1200 ریال .

صحیفه سجادیه که یکى از بزرگترین محکمترین مهمترین و ژرف ترین منابع فرهنگ اسلامى است در طول چندین قرن همانند خورشیدى فروزان براندیشه ها تابیده و قلمها و شخصیتهاى بسیارى ار متوجه خود ساخته است . صحیفه را عالمان بسیارى شرح کرده اند و متفکران بزرگى حاشیه زده یا بر آن تعلیق نگاشته اند ( الذریعه ج 14.1723).از جمله شرحهاى بسیار گرانقدر آن شرحى است با عنوان[ حدائق الصالحین] از علامه ببى بدلیل عالم ذوفنون بهاءالدین عاملى معروف به (شیخ بهائى ). مرحوم شیخ این عنوان را عنوان عام مجموعه شرح خود گرفته و هر دعائى را نیز با عنوانى ویژه مانندالحدیقه الاخلاقیه الحدیقه آنچه از این مجموعه نگاشته شده است فقط شرح دعاء هلال است با عنوان : [ الحدیقه الهلالیه] اما محقق محترم کتاب بااستناد به ارجاعات مرحوم شیخ در متن این شرح به شرحهاى دیگر دعاها معتقد شده ند که دست کم آنچه یاد شده است تدوین شده است . (مقدمه .19).

به هر حال آنچه اینک تصحیح و تحقیق شده و عرضه مى شود شرح دعاى هلال است . آثار شیخ بهائى به گزیده گوئى ژرفائى جزالت در تعبیر و استوار در مطلب شهره اند.این کتاب نیز نمونه والاى این آثاراست .
[ الحدیقه الهلالیه] آکنده است از بحثهاى ادبى هیوى کلامى و ... مولف بزرگوار ابتدا از معناى لغوى هلال بحث کرده است و آن گاه از استحباب دعا به هنگام رویت آن و سپس وارد بحث از متن دعا شده و بحثهائى از آن را آورده و به بررسى بازشناسى دقیق آن پرداخته است . محقق محترم کتاب را براساس خط مرحوم شیخ بهائى تصحیح و تحقیق کرده و در سامان بخشیدن به آن رنج گرانى را منحمل شده است . وى در پانوشتها قسمتهائى از متن که نیازمند توضیح بوده توضیح داده است اعلام متن را شرح کرده است منابع آیات روایات واقوال رااستخراج نموده است و به مصادر بسیارى ارجاع داده است و در پایان فهرستهاى کارآمد و سودمند آورده است افزون براینها مقدمه اى نگاشته اند دراز دامن و در ضمن آن از شرح حال استادان و شاگردان وى و نیزاهمیت کتاب چگونگى تحقیق و تصحیح سخن گفته است . تحقیق کتاب ارزشمند و ستودنى است و پانوشتهاى مفصل کارآمد محقق برارزش کتاب افزوده است .

تاریخ اهل البیت
تحقیق : سیدمحمدرضا حسینى موسسه آل البیت الاحیاءالتراث قم 1410 قطع وزیرى 230 صفحه 1200 ریال .

کتاب گزارشى است از مدت حیات معصومین[ ع] فرزندان آن بزرگواران و نیزالقاب و کنیه هاى آن بزرگان محقق محترم براین عقیده اند که متن کتاب منقول است ازامام باقر وامام صادق وامام رضا وامام حسن عکسرى[ ع] که راویان و مورخان بزرگوارى دست به دست در حراست آن کوشیده اند تا به دست نسلهاى بعدى برسد.

محقق سختکوش کتاب مقدمه اى مفصل و دقیق نگاشته اند و در ضمن آن از اهمیت کتاب اسناد مختلف آن نسخه هاى موجود و معتمد آن مولف کتاب و توثیق آن سخن گفته است . در تحقیق افزون بر مقابله نسخه هاى خطى و چاپى پانوشتهاى توضیحى تکمیلى سودمندى آورده اند که برارزش کتاب افزوده است .

در پایان فهرستهاى فنى کتاب قرار گرفته است که سودمنداست و کارآمد.

خواننده این کتاب با تحقیقى ژرف و دقیق روبروست که قطعاارزش و والائى آن را خواهد ستود.

تاریخ المدینه المنوره
تالیف ابوزید عمر بن شبه النمیرى تحقیق فهیم محمدى شلتوت منشورا تدارالفکر قم 1410 قطع وزیرى 1400 صفحه 5000 ریال .

کتاب از منابع مهم و کهن تاریخ مدینه منوره است که اطلاعات سودمندى رااز مدینه و چگونگیهاى آن به دست مى دهد. دامنه اخبار و گزارشهاى موجود در کتاب ازاطلاعات مربوط به بناها و حوادث تاریخى گرفته است تا آگاهیهاى مربوط به قبیله ها فرهنگها بازارها شعرها و شاعران و...

تحقیق کتاب پاکیزه استوار و بسیار سودمنداست . محقق که کتاب را براساس تنها نسخه موجود. که مغلوط و آشفته بوده است تصحیح کرده است . با مراجعه به کتابها و منابع بسیارى که به گونه اى اخبار و گزارشهاى این کتاب را نقل کرده اند مشکلات متن را گشوده وافتادگیها و ناخواناییهاى آن را خوانده و ترمیم کرده است . به هر حال کتاب
اثرى است سودمند که هیچ محقق و پژوهنده تاریخ صدراسلام از مطالعه آن بى نیاز نیست .

التبیان فى تفسیرالقرآن در ده جلد
تالیف محمد بن حسن الصلوى .انتشارات دفتر تبلیغات حوزه عملیه قم 1410 قطع وزیرى 15000 ریال .

پیشتراز گرانقدر شیخ الطائفه[ ره] واهمیت آن در جریان تفسیرنگارى یاد کرده ایم (حوزه شماره 19.67.33.87). و یادآورى کرده ایم که پس از چاپ اول به همت مرحوم آیه الله سیدمحمد حجت کوه کمره اى در دو مجلد بزرگ به سال 1364 چاپ دیگرى از آن به تحقیق و تصحیح آقاى احمد قصیرالعاملین در ده جلد منتشر شد. محقق افزون بر تصحیح و تحقیق متن پانوشتهاى سودمند در تعیین مواضع آیات اشعار ضبط اختلاف نسخه ها توضیح لغوى برخى از واژه ها بر آن افزوده است . در پایان هر جلد فهرستهاى فنى و سودمند تنظیم کرده است .

اینک این چاپ ده جلدى به گونه افست در هیئتى شکیل و چشم نواز چاپ و منتشر شده است .