آیینه مطبوعات

آینه تفکرات فرهنگ نیازها روحیات :
همانطوریکه که در شماره گذشته اشاره شد این بخش جهت آشنائى با سیر کلى مطبوعات جمهورى اسلامى بصورت موضوعى تنظیم گردیده و همراه با ذکر موضوعات مقالات بخشى از مطالب حائزاهمیت ذکر شده است .

هدف ازاین روش نکات زیر مى باشد:

ارائه تصویرى از مجموعه مجلات تا نمودى از فرهنگ و نیاز و روحیات جامعه باشد.

صرفه جوئى در وقت برادران دانش پژوه و علاقمندانى که طالب آگاهى از موضوعات مجلات مى باشند.

نکته قابل توجه اینکه یاداین مجلات و نقل قول از آنان به معناى تایید مجله یا نویسنده نمى باشد.

[حوزه] 
 

قرآن و حدیث 
[آغاز وانتهاى حرکت انسان تفسیر سوره لقمان] مشکینى پاسدار اسلام .42 سال 1364.

[حرمت غنا دراسلام تفسیر سوره لقمان] مشکینى پاسداراسلام .43.

[ معتقدات و باورهاى انسان تفسیر سوره لقمان] مشکینى پاسدار اسلام .44.

دراین شماره[ پیامبران و تحمل اذیت ها واهانت ها] بنى فضل .

[آداب تلاوت قرآن] جوادى آملى پاسداراسلام .43 و42.

[سنت استخفاف] محمدى گیلانى پاسداراسلام .44. 42.

[ استدراج] محمدى گیلانى پاسداراسلام .43.

[مقابله به مثل از نظر عقلاء عالم و کتب آسمانى] بنى فضل پاسدار اسلام .42.

[تفسیر سوره مجادله] سید على خامنه اى شاهد.87.

[ترجمه خطبه منسوب به حضرت رضا(ع) ] دکتر محمد رضا مشایى /07

در همین شماره

[جنگ از دیدگاه قرآن] احمد حامد مقدم .

[پژوهشس پیرامون مفاهیم واصطلاحات جمعى قرآن کریم] احمد حامد مقدم مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانى مشهد شماره اول و دوم سال هفدهم .

[ هنوز درباء بسم الله نهج البلاغه هستیم] نشستى با حجه الاسلام دین پرور صحیفه .29. در همین شماره[ برداشتى از صحیفه سجادیه]

فلسفه و عرفان 
[نکته نفس از هزار و یک نکته] حسن حسن زاده آملى کیهان اندیشه /01

در همین شماره

[پیرامون تفکر عقلى و فلسفى دراسلام] سید جلال آشتیانى. [اصالت فلسفه اسلامى] على عابدى شاهرودى .

[موقف غزالى در برابر فلسفه و منطق] اسماعیل سعادت معارف شماره 3.

در همین شماره :

[ غزالى و عین القضاه] نصرالله پورجوادى .

[ غزالى وابن تیمیه] عباس زریاب خوئى .

[تقسیم بندى علوم از نظر عزالى] احمدطاهرى عراقى .

[ غزالى و مولوى] عبدالکریم سروش .

[ ارزش عقل از نظر غزالى] زین الدین کیانى نژاد.

[ غزالى واسماعیلیه] فرهاد دفترى .

[تبیان المسالک فى باب الوجود والموجود] حکیم متاله حاج میرزا احمد آشتیانى نور علم /10/از دیدگاه عرفا بررسى شده است .

فقه واصول 
[آراء غزالى در علم اصول فقه] ابوالقاسم گرجى معارف .3 آذر اسفند 1363.

[سیرى درادوار فقه] محمدابراهیم جناتى کیهان اندیشه .1 مرداد و شهریور 1364.

[روابط بین الملل و سیاست خارجى حکومت اسلامى] ابراهیم امینى نور علم /10

در همین شماره :

[منابع اجتهاد در فقه شیعه واهل سنت] ناصر مکارم شیرازى .

بخشى پیرامون: [ولایت فقیه] سید حسن طاهرى خرم آبادى .

[ اطلاعات و تحقیقات از نظراسلام2] على احمدى میانجى .

[ اجتهاد و علم اصول در عصرائمه(ع) محمدرضا جواهرى . صحیفه .28.

اخلاق
[خود سازى ظهور صراط مستقیم و چگونگى مواجهه انسان با آن در حیات دنیوى است] شجاعى مجله سروش .287 سال 1364.

[حب دنیا سرچشمه همه خطاهااست] شجاعى مجله سروش .297 سال 1364.

[منشا همه رذائل و خطاها حب دنیااست] شجاعى مجله سروش شماره .299 سال 1364.

شرح دعاى کمیل فوائد دعا مظاهرى شاهد .87 88 89 90 91 سال 1364.

سیاسى اجتماعى
[حج نمودارى از عبادات اجتماعى دراسلام] هاشمى رفسنجانى پاسدار اسلام .42.

همین شماره :

[نقش آذربایجان درانقلاب اسلامى و 
 

اشاره اى به توطئه ها] موسوى تبریزى .

[سقوط نمیرى و بروز تحولات در کشور سودان] پاسداراسلام .42.

[طرحهاى استعمار در کشورهاى اسلامى] موسوى تبریزى پاسدار اسلام .43.

[نقش روحانیت در نهضتهاى اسلامى آذربایجان] موسوى تبریزى پاسدار اسلام .44.

در همین شماره :

[نقش کعبه در هدایت مردم] موسوى خوئینى ها.

[مقاومت تنها راه پیروزى] .

[ آمار محکومین کودتا] محمدى رى شهرى .

[رژیم آفریقاى جنوبى به تظاهرات سازمان یافته و جهت دار سیاهپوشان اعتراف کرد] سروش .297 سال 1364.

در همین شماره :

[کنکاشى در جامعه شناسى رسانه هاى گروهى درایران زمینه هاى تاریخى ظهور مطبوعات درایران] سید محمد عباس آزادگان .

[جغرافیاى سیاسى اسلامى مصر] سروش .292 سال 1364.

دراین مقاله آمده است :

سادات طى سخنرانى سه ساعته در مجلس به گروههاى اسلامى حمله کرد و آنانرا طرفداران امام خمینى وانقلاب اسلامى ایران معرفى کرد واعلام کرد که من اجازه نخواهم داد در مصرانقلابى همانندانقلاب اسلامى ایران صورت گیرد.

در شوراى مطبوعات مصر سادات این حرکت را یک زلزله توصیف کرد. کمیته اى عالى براى[ مبارزه با شورشگرى] به ریاست حسنى مبارک رئیس جمهور فعلى و عضویت وزیر کشور و رئیس سازمان امنیت تشکیل گردید. سادات با براه انداختن یک رفراندوم نمایشى 4.99 درصد آراء را به خوداختصاص داده !گارد دانشگاهها تشکیل شد و هرگونه حرکت دانشجویان را سرکوب کرد. سادات فکر مى کرد زور آمریکا و سازمان سیا و موساد مى تواند ملت مصر را بترساند. در آخرین مصاحبه زندگى خود با اشپیگل که پس از مرگ او منتشر شد سادات گفت: [اگر من بمیرم مسلمانان به هدفهاى خود در مصر مى رسند]. او گفت: [من در 1971 اردوگاههاى کاراجبارى ناصر را برچیدم .اگر من در آن زمان آنچه را که اکنون مى دانم مى دانستم بسیارى ازاین رهبران مسلمان را در زندان نگه مى داشتم]...

او گفت: [... فناتیکهاى مذهبى سعى کرده اند به جوانان مصرى بیش از حد داروى مذهب بخورانند...این متعصبان مذهبى مى گویند: غرب و آمریکا دشمن اسلام هستند اما آنها بخاطراین افترا بهاى گزافى را خواهند پرداخت]... .

[ غرب وحشى وحشى وحشى] سرور ثقه ئى سروش .298.

[بررسى آفریقاى جنوبى از آغاز تا کنون] شاهد.87 سال 1364.

[آمریکا و درماندگى در نیکاراگوئه] شاهد.88 سال 1364.

در همین شماره :

[نقش و عملکرد رادیوهاى بیگانه] .

[ الجزایراز آغاز مبارزه تااستقلال] .

[نکاتى از بازتاب سفر چین و ژاپن] شاهد.89 سال 1364.

در همین شماره :

[حزب بعث و حادثه استعمار].

[ هیروشیما جنایت هولناک آمریکا در هیروشیما نتیجه صنایع پیشرفته ابرقدرتها].

[یانکى ها دشمن بشریت هستند]. مصاحبه با دانیل اورتگا رئیس جمهور نیکاراگوئه ازاشپیگل شاهد.90 سال 1364.

در همین شماره :

[مصر: به سر رسیدن دوران آرامش] ازاکونومیست لندن .

[درسهائى که از حج مى توان آموخت] . سید على خامنه اى پاسداراسلام .43 سال 1364.

[طالبان صلح تحمیلى باند نهضت آزادى] پیام انقلاب .141 140 سال 1364.

[موضعگیریهاى سیاسى منابع معنوى قدرت] پیام انقلاب .142 141 140 سال 1364.

[روابط هند باابرقدرتها] پیام انقلاب .141 سال 1364.

[ ابن خلدون بنیانگذار علم اجتماع] دکتر محمد نقوى صحیفه .29.

[ مختصرى درباره کوچ نشینان کرد شمال خراسان](2) محمد حسین پاپلى یزدى مجله بدانشکده ادبیات و علوم انسانى مشهد شماره اول سال هفدهم .

[تلاش غرب براى مذهب زدایى از نهضت مقاومت افغانستان] شاهد.91.

در همین شماره :

[کنفرانس زن در نایرویى] گفتگوئى با همسر شهید قندى و خانم ابتکار.

[جهانى در میان تسلیحات] .

[ ابعاد سیاسى واجتماعى حج] جعفر سبحانى نور علم /10/

علمى واقتصادى 
[در راه ریشه کن ساختن فقر] آیت الله حسین نورى پاسداراسلام .42 43 44 سال 1364.

[ اوضاع اقتصادى جهان اسلام] 
 محمدرضا حافظ نیا پاسداراسلام .42 43 سال 1364.

[ در حاشیه رویدادهاى اقتصادى نظم و دقت لازمه توسعه اقتصادى و اجتماعى است] ع سپید سروش .297 سال 1364.

[عدم وجود یک سیستم کنترل دقیق موجب افزایش تبعیض و سودجوئى عناصر فرصت طلب مى گردد]. سروش .298 سال 1364.

[در حاشیه رویدادهاى اقتصادى جهان سوم بر سر دو راهى] سروش .299 سال 1364.

[بررسى مالیاتها و سایر در آمدهاى دولت] دکتر رامپور صدر نبوى مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانى مشهد شماره دوم سال هفدهم .

در همین شماره :

[نفوذاقتصادى سیاسى آلمان درایران (1950 1900م)] مریم میر احمدى .

[بیمارى تب مالت] دکترم نورى ایلخانى دانشمند/04/

در همین شماره و شماره :5

[زمین لرزه] ایزاک آمسیوف ترجمه دکتر کاظم شادور.

[مشکل آلودگى ناشى از سر و صدا] ترجمه میترا کاتوزیان دانشمند.5 مرداد ماه 1364.

در همین شماره :

ا[دومین انقلاب پزشکى] ترجمه دکتر سیاوش نیک اعتماد.

[کامپیوتر در دامپرورى هم دخالت کرده است] ترجمه مریم متین .

[ستارگان دنباله دار] اکبر قراخانى بهارى

[کامپیوتر را بشناسیم1] اکبر قراخانى بهار.

[درباره اصول ارتوپدى و شکسته بندى] رامین مجتبائى نشر دانش شماره چهارم سال پنجم .

در همین شماره :

[راهى میانبر به ریاضیات] عبدالله سالک .

[تفسیر تنجیم و تفسیر منجم] ابوالفضل نبئى مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانى مشهد شماره اول سال هفدهم .

تاریخ بیوگرافى
[صلح امام حسن مجتبى[ ع] پاسدا-راسلام .41 سال 1364.

[در دامان ابوطالب] رسولى محلاتى پاسداراسلام .42 سال 1364.

[نخستین سفرمحمد[ص] به شام و داستان بحیرا] رسولى محلاتى پاسدار اسلام .44 سال 1364.

[چه کسى باید برود پیرامون به توپ بستن مجلس شورا به فرمان محمد على شاه] شاهد.87 سال 1364.

[میرزاى شیرازى طلوعى بر ظلمت استعمار] شاهد.88 سال 1364.

در همین شماره :

[مرد سخن و آغازگر وحدت زندگى شیخ محمد حسین کاشف الغطاء].

[میثاق خون نگاهى به حیات افتخار آفرین افسر رشیداسلام حضرت حمزه] پیام انقلاب .140 سال 1364.

[ التقاط وارتداد در سازمان مجاهدین خلق] پیام انقلاب .140 141 142 143 سال 1364.

[برگهائى سیاه تراز تاریخى سیاه](1) دکتر سید جعفر شهیدى مشکوه شماره هفتم بهار1364.

[نگرشى بر حوزه هاى علمیه]01 م . موسوى کیهان اندیشه[/01/ نجوم امت : آیت الله سید محمد حجت] نور علم .20.

فرهنگى و هنرى 
[گفتگو بااستاد دکتر محمود نجم کبادى راوى تاریخ طب] کیهان فرهنگى .4 سال دوم .

در همین شماره :

[پزشکى از قانون ابن سینا تا کنون] دکتر سید جلال مصطفوى کاشانى .

[نقش و نگارهاى عامیانه بلوچ] حسینعلى بیهقى .

[طرح کوششى تازه در راه شناخت تحقیقى اسلام] آیت الله بهشتى .

دراین مقاله آمده است :

درامت ما در هر دوره محققان پر تلاشى بوده اند که در راه شناخت اسلام و جمع آورى و تنظیم ماخذ لازم براى شناخت زحمت بسیار کشیده اند. ماخذارزنده اسلام شناسى که امروز در دست ماست ثمره کار پرارج این رجال علم و تحقیق است و هر کوشش تازه درراه شناخت تحقیقى اسلام مرهون و متمم کوششهاى قبلى است مه به وسیله آنان دراین راه صورت گرفته است .

سپاسگزارى و قدردانى از کار پرثمر محققان گذشته یا معاصر وظیفه انسانى واسلامى ماست . بر ماست که همواره از آنان بااحترام و تشکر یاد کنیم و متوجه باشیم که چه در مواردى که تحقیق این محققان به نتیجه رسیده و چه در مواردى که تحقیق این محققان به نتیجه مطلوب نرسیده بااحیانا به نتیجه اى رسیده باشد که از نظر ما درست نیست آنها پیشقدمان این راه بوده اند و بحق مستوجب سپاس واحترام .ولى در عین سپاسگزارى واحترام باید به این واقعیت روشن نیز توجه کرد که کار تحقیق درباره اسلام در مسیر تکامل است نه آنکه به کمال نهایى خود رسیده باشد. بنابراین آنچه 
 

محققان گذشته یا معاصر درباره اسلام و تعالیم آن نوشته و گفته اند بى شک قابل تجدید نظراست و هرگز نباید به عنوان آخرین نظر قطعى درباره موضوع خود تلقى شود. همه مى دانیم که خوداین دانشمندان محقق بخصوص دانشمندان شیعه امامیه همواره براین نظر بوده اند که باب اجتهاد یعنى کوشش پى گیر براى شناخت تحقیق اسلام همواره بازاست . معناى باز بودن باب اجتهاد جزاین نمى تواند باشد که ما در عین قدردانى از زحمات محققان دیگر وارج گزارى به خود آنها و به نتایج تحقیق شان به خود حق مى دهیم روى نتایج کار آنان از نو بیندیشیم و به شیوه یک محقق موشکاف ولى فروتن و بى غرض به بررسى و ارزیابى آراى آنان بپردازیم و هر جا خطا و خللى در کار آنان یافتیم با شجاعت و صراحت کامل درباره آن سخن گوییم تا کار و تلاش ما مکمل کار و تلاش آنان گردد و قدمى به پیش در راه بهتر شناختن اسلام باشد چه بسا مورد یا مواردى پیش آید که امروز یک مجتهد محقق کار خود رااز نظر وسعت تتبع در ماخذ و نقادى آنها و شیوه تحقیق و استفاده از آنها در آنچه محققان گذشته کرده اند و به نسبت کاملتر بیابد و به نتیجه تازه اى برسد که با راى و نظر همه یا بیشتر مجتهدان و محققان گذشته مغایر باشد. اصول علمى بخصوص اصول اسلام شناسى شیعه با صراحت مى گوید: یک محقق در چنین مواردى نباید دچار تزلزل و وحشت شود زیرا وقتى دلیل کافى از کتاب و سنت بر راى و نظر خود در دست دارد دیگر شهرت و یااجماع محققان دیگر بر خلاف آن راى چیزى ازارزش واعتبارش نمى کاهد مگر آنکه شهرت یااجماع مزبور ما را مطمئن کند که ماخذ و دلیلى از سنت در دست محققان گذشته بوده که به دست ما نرسیده یا نشانه روشنى بر آن باشد که در آنچه ما به عنوان ماخذ و دلیل بر نظر تازه خود شناخته ایم خللى هست که بر آنان روشن بوده واز نظر ما پوشیده مانده است . ولى شهرت یااجماعى که ممکن است به فهم واجتهاد واستنباط علماى گذشته یا معاصراز دلایل موجود مربوط باشد هرگز نمى توانداز ارزش واعتبار راى و نظر جدید بکاهد مخصوصا در میان دانشمندان شیعه پیدایش آراى علمى واجتهادى جدید که بر خلاف راى مشهور علماى گذشته یا معاصر بوده سابقه دارد.از جمله راى معروف علامه حلى و بعد محقق کرکى در مورداعتصام آب چاه . راى آقاى سید محسن حکیم درباره طهارت اهل کتاب و راى یکى دیگراز فقهاى معاصر مقیم کربلا آقاى حاج شیخ یوسف کیا حمیدى حائزى درباره نجس نبودن مشروبات الکلى واینکه خمر و مشروبات مشابه آن حرام است ولى نجس نیست و نظایر اینها. بار دیگر تاکید مى کنیم که اظهار نظر یک مجتهد محقق بر خلاف همه یااکثریت مجتهدان گذشته یا معاصر به معنى انکار مراتب علمى و صلاحیت آنان براى اجتهاد و مرجعیت در فتوا نیست بلکه چیزى است شبیه اختلاف نظر دو مرجع تقلید معاصر یا غیر معاصر در یک فتوا.

[گفتگو بااستاداکبر دانا سرشت و ریاضیات از[بیرونى] تا معاصر] کیهان فرهنگى .5 سال دوم .

در همین شماره :

[شخصیتهاى فرهنگى کرماشان] اسماعیل گندمکار.

[ هنراسلامى پیام آسمان به زبان زمین] مترجم سعید شهرتاش .

[تذهیب عروج نقش و رنگ در هنراسلامى] الهه وزیرى .

[ ازوم ترویج زبان فارسى در کشورها] قاسم صافى .

[عدالت در بوستان سعدى] دکتر محمد علوى مقدم مشکوه شماره هفتم بهار1364.

در همین شماره :

[جاذبه هاى شعرى خاقانى و هنرهاى ادبى او] دکتر جلیل تجلیل .

[دیدارى از کتابخانه هاى چهار کشوراروپائى] رمضانعلى شاکرى .

[جامعه هنرى و مشکل اقتصادى] صحیفه .28.

در همین شماره :

[تجلى علوم اهل البیت در مناظرات حضرت امام رضا[ ع][ .

[نقدى بر مجموعه کاریکاتور]از خاک تاافلاک [تصویرافلاک از دریچه خاک] .

[ هنر نمایشى نیازمند برنامه ریزى و موضع گیرى جدى است] گفتگو با حسین جغفرى .

[صوره الارض] ا. م . موسوى کیهان اندیشه /01

در همین شماره :

[در حاشیه ترجمه تاریخ هرودت] مهدى قائنى .

[ویژگیهاى خطابه در صدراسلام] فیروز حریرچى .

[شرح نکته هائى ازاشعار حافظ] حسن حسن زاده آملى .