فهرست مقاله‏هاى سال بیست‏وهشتم


شماره159 -

160 نفحات رحمانى / 3

 مجتبى احمدى راد

 چشم انداز حوزه، ضرورتها و اقتضاءات / 13

 سیدموسى میرمدرس

جایگاه سند چشم‏انداز / 14

تفاوت سند چشم‏انداز و بیانیه مأموریت / 15

ضرورت چشم‏انداز / 16

اهداف چشم‏انداز / 16

1. تبیین جهت کلى تحول / 16

2. انگیزه آفرینى براى انجام فعالیت / 17

3. هماهنگ کردن اقدامهاى افراد انگیزه‏مند / 17

ویژگى‏هاى چشم‏انداز اثربخش / 17

1. تصویرگر آینده / 17

2. نمایانگر فواید و منافع آتى / 18

3. تحقق‏پذیر / 18

4. ابهام زا و روشن / 18

5. انعطاف‏پذیر / 18

6. انتقال‏پذیر / 18

پیش‏نیاز نگارش سند چشم‏انداز / 18

نتیجه / 19

 قلم و حوزه / 21

 جواد محدّثى

چکیده / 21

قلم، رابط انسان و اندیشه‏ها / 21

جادوى کلام / 22

گستره قلم زنى / 24

حوزه و رسالت بلاغ و ابلاغ / 26

سیره سَلف صالح / 28

جایگاه ادبیات فارسى / 30

دروس اصلى و جنبى / 31

ثقل زبان / 33

درمان؟ / 34

الف. وقت گذاشتن / 34

ب. آشنایى با متون / 35

ج. افقهاى بلند / 35

د. استادان و شاگردان / 36

 حوزه علمیه و شبهات دینى / 38

 محمدجواد صاحبى

چکیده / 38

فرهنگ پاسخ‏گویى و جدال احسن / 40

علماى شیعه و پاسخگویى به شبهات / 43

حوزه‏هاى شیعى و نخستین یورش تبشیرى/ 44

جهاد علمى در پایگاه‏هاى شبهه پراکنى / 48

شاگردان آخوند خراسانى و نهضت پاسخ‏گویى / 50

شاگردان امام خمینى و شیوه رویارویى با شبهه‏هاى دینى / 53

نتیجه / 58

 نقد مفهوم حکومت آخوندى / 61

 سیدحسین همایون مصباح

چکیده / 61

درآمد / 62

حکومت اسلامى یا حکومت آخوندى / 63

قرآن / 64

سنت و سیره / 72

نتیجه / 83

 ضرورت انسجام و مدیریت در حوزه / 87

 ع. شورورزى

چکیده / 86

ضرورت انسجام و اقتدار مدیریت درحوزه / 88

چیستى مدیریت حوزه / 90

مفهوم مدیریت / 90

مفهوم حوزه / 90

گونه‏هاى مدیریت ساختارها / 91

مدیریت منسجم / 91

مدیریت منسجم، اساس تحول / 92

مدیریت منسجم، مدیریت قدرتمند و فعال / 94

مدیریت منسجم، و مدیریت اثر بخش / 98

مفهوم اثر بخشى در مدیریت حوزه / 99

عناصر بنیادى مدیریت ثمر بخش در حوزه علمیه / 101

ضرورت دگرگونیهاى ساختى در مدیریت حوزه / 102

نتایج انسجام و اقتدار مدیریت در حوزه / 103

1. توان برنامه‏ریزى / 103

2. تسلط بر مجموعه حوزه / 104

3. بازتابى از اراده حوزویان / 105

4. در دسترس بودن مدیریت حوزه / 106

5. تفاهم و هماهنگى / 108

6. نضج و رشد در ساختار مدیریت حوزه / 108

7. خلاقیت، نوآورى و ابتکار در ساختار مدیریت / 109

نفى مدیریت متعارض / 110

نتیجه / 111

 متون درسى و نقش آن در تحوّل حوزه / 114

 على ناصرى‏راد

چکیده / 114

مقدمه / 114

فصل اول: کلیات / 116

متن درسى / 116

حوزه / 117

تحول حوزه / 117

فصل دوّم: آسیبهاى متون درسى حوزه و زوایاى تحوّل آن / 117

نیازهاى موجود / 118

آسیبهاى موجود و ابعاد تحول / 118

الف. آسیبهاى محتوایى / 119

1. انحصارگرایى موضوعى / 119

2. جامع نبودن محتوایى متن / 120

ب. : آسیبهاى ساختارى / 121

1. نابرخوردار از ساختار درسى/121

2. نابرخوردار از بیان درسى / 121

3. حجم نامناسب / 123

4. نداشتن هدف روشن / 124

5. گزینش نامناسب کتابها / 124

فصل سوّم: آثار و فواید تحول متون درسى/ 125

1. سرعت در روند آموزش و فراگیرى / 125

2. نشاط در فراگیرى / 125

3. کوتاه شدن سیر اجتهاد / 126

4. توان پاسخ‏گویى به شبهه‏هاى روز/ 126

5. بستر سازى براى تخصصى شدن متون اصلى حوزه / 126

 آیین تبلیغ براى تولید علم / 128

 محمدجواد قاسم پور

چکیده / 128

1. شؤون مبلغان دین / 131

2. رابطه مبلغ و مخاطب / 132

1-2. رابطه دارا و ندار / 133

2-2. رابطه مرید و مراد / 134

3. ویژگیهاى مبلّغ / 135

1-3. تلاش تخصصى براى درک جامع، کامل و متناسب دین / 135

2-3. تلاش و تحقیق تخصصى براى درک صحیح مخاطب و محیط / 135

4. نکته‏هاى کاربردى ارتقاء سطح تبلیغ / 136

1-4. جمع آورى تخصصى محتوا و مطالب / 136

2-4. انگیزه سازى مناسب / 137

1-2-4. انگیزه سازى ابتدایى / 138

2-2-4. انگیزه سازى فرآیندى / 138

3-2-4. انگیزه سازى تداومى / 139

3-4. تحریک احساسات / 139

5. لوازم کار تبلیغ / 140

1-5. لحاظ عقلانیت و تعبّدگریزى به نحو اکثرى / 140

2-5. انسجام و نظام بندى محتواى تبلیغ / 141

3-5. لحاظ گرایش انسان مدارانه مخاطبان در نحوه طرح مباحث / 141

4-5. توجه به بحرانهاى انسان امروز / 143

5-5. زبان و شیوه بیان / 144

1-5-5. شناخت وحى / 144

2-5-5. شناخت هر چه بیش‏تر انسان و بحرانهاى جدید / 145

3-5-5. به کارگیرى هنر / 145

6. تبلیغ در محیطهاى دانشگاهى / 146

1-6. تحصیل در دانشگاه / 146

2-6. تدریس در دانشگاه / 146

3-6. امام جماعت / 147

4-6. تبلیغ چهره به چهره / 147

5-6. گروه‏هاى علمى - فرهنگى / 149

نتیجه / 153

 الزامهاى تخصص گرایى در حوزه‏هاى علمیه / 154

 على اکبر نوایى

چکیده / 154

الزامهاى تخصص گرایى در حوزه‏ها / 156

مفهوم تخصص در دین / 158

تلازم فهم تخصصى با تجزى در فهم / 161

تجزى در اجتهاد از دیدگاه فقیهان / 165

ضرورتها و اقتضإهاى تجزى در اجتهاد/166

1. گستردگى فقه اسلامى / 167

نمونه اول: پیوند عقیده و فقه / 169

نمونه دوم: پیوند فقه و اخلاق / 170

1-1. ملاک پاکیها / 170

2-1. ملاک مصلحت و دفع مفسده / 171

3-1. ملاک فضیلت / 171

2. پیدایش عرصه‏هاى جدید / 174

3. عصرى سازى فقه شریعت / 176

4. بالنده سازى فقه / 177

5. ضرورت تدوین فقه الحکومه / 179

نتیجه / 180

 حکومت آخوندى و آخوند حکومتى / 183

 محمدصادق مزینانى

چکیده / 183

حکومت آخوندى / 186

چرایى تکرار این شبهه / 189

آخوند حکومتى / 191

چرایى طرح این گونه شبهه‏ها / 200

جدایى دین از سیاست / 201

جلوگیرى از بهره مندى نظام از حوزه‏ها / 202

به رکود علمى کشاندن حوزه‏ها / 203

دور شدن حوزه‏ها از خدمت به مردم و جامعه / 204

بدنام شدن حوزه‏ها در عدم همکارى با نظام / 205

قداست روحانیت / 207

نتیجه / 214

 حوزه و بایستگى فلسفه / 218

 آرمان نامى

چکیده / 218

بایستگى / 218

منظور از فلسفه / 219

روش فلسفه / 224

کارکردهاى فلسفه براى حوزه / 224

کارکردهاى فلسفه در حوزه / 225

1. فهم گزاره‏هاى عقلى - فلسفى دین/ 225

2. قدرت دفاع و تهاجم فکرى / 229

3. بستر رشد تخلق و عرفان اسلامى / 232

4. تداوم کرسى فلسفه اسلامى توسط حوزویان / 234

ضرورت و اهمیت فلسفه / 239

1. ضرورت شرعى / 239

2. ضرورت معرفتى / 240

3. ضرورت اجتماعى / 241

آسیب شناسى فلسفه در حوزه / 242

پیشنهادهاى اصلاحى / 245

راهکارهایى براى توسعه فلسفه اسلامى درحوزه / 246

نتیجه / 247

 عوامل و زمینه‏هاى رشد علم / 253

 محمد قدیر دانش

چکیده / 253

مقدمه / 253

ماهیت اجتماعى علم / 255

1. عوامل درونى علم /258

2. عوامل مربوط به نهاد علم / 258

3. عوامل بیرون از نهاد علم / 260

3/1. ساختار فرهنگى گوناگون و تأثیر آن بر علم / 265

2/.3 زمینه‏هاى اجتماعى ظهور علم در انگلستان / 266

3/3. علل دشمنى با علم / 267

4. توسعه علوم غربى در جوامع اسلامى / 271

الف. مصرف و مواجهه فعال / 271

ب. مواجهه ومصرف منفعل / 273

نتیجه / 274

 تفکر محورى و پژوهش گرى در آموزش / 278

 حسن جمشیدى

چکیده / 278

آسیب‏شناسى / 279

جایگاه دانستن / 281

جایگاه فکر / 283

مفهوم فکر / 289

آثار اندیشه / 293

در جست‏وجوى حقیقت / 295

آثار تفکر در روایات / 299

راهکارهاى اندیشیدن / 303

متعلق اندیشه / 305

عوامل لغزش اندیشه / 309

نتیجه / 312

 بایسته‏هاى تعامل نظام اجتماعى و حوزه‏هاى علمیه در کلام رهبرى / 316

 على‏نقى ایازى

چکیده / 316

بایستگى تعامل نظام و حوزه‏هاى علمیه / 322

عوامل موثر بر ضرورت تعامل / 322

الف. تفسیر ایدئولوژیک / 322

ب. نظریه‏پردازى / 322

ج. تبیین احکام فقهى / 323

د. پاسدارى از اعتماد مردمى / 323

ه. منع از تفرقه / 323

آسیب شناسى عدم تعامل حوزه و نظام/323

الف. سقوط نظام به سوى غیراسلامیت / 323

ب. حذف نهاد روحانیت / 324

ج. فعالیت بیش‏تر دشمنان / 324

الزامات تعامل / 324

الف ) تحول متناسب با اجزاى تعامل / 325

ویژگى ضرورى تحول / 325

اصلاح و نه دگرگونى / 325

ابعاد تحول / 325

برنامه‏ریزى / 325

ضرورت برنامه‏ریزى / 325

تعیین اهداف سازمانى / 326

برآورد نیازها / 326

نیازها / 327

پاسخ‏گویى به شبهات / 328

پاسخ‏گویى به نیاز جوامع مسلمان و نومسلمان / 328

نیازهاى درون حوزه‏یى / 328

الزامات تامین نیازها / 329

بازنگرى در نظام آموزشى حوزه‏ها / 329

بازنگرى در متون آموزشى / 330

بازنگرى در روشهاى ارزیابى / 331

بازنگرى در مدت آموزش / 331

بایستگیهاى تغییرات در نظام آموزش / 331

تخصصى شدن رشته‏هاى بررسى / 332

افزایش مواد درسى / 333

استفاده از ابزارها و متدهاى نو / 334

جهت گیرى درسى / 334

احیاء و رونق نظام پژوهشى حوزه / 335

بایستگیها در نظام پژوهشى حوزه / 337

نتیجه / 340

 قم خاستگاه علم و بصیرت / 345

 سیدعباس رضوى

چکیده / 345

پیشینه تشیع و حوزه در قم / 348

علماى قم از خاندان پیامبر / 358

ویژگیهاى حوزه قم / 359

مرجعیت علمى علماى قم / 359

تعامل با دیگر حوزه‏هاى دانش / 362

جامعیت حوزه قم / 365

ادبیات عرب / 366

دانشهاى اعتقادى / 366

علوم قرآن / 367

حوزه حدیثى قم / 369

توجه حوزه قم به دانش سیاسى / 373

دیگر دانشهاى کاربردى در حوزه قم / 375

تاریخ و جغرافیا در حوزه قدیم قم / 376

نوآورى وابتکارهاى علمى - پژوهشى / 379

حوزه قم و آزاد اندیشى / 381

بصیرت دینى در حوزه قم / 384

جلوهاى بصیرت حوزه قم / 385

1. امام‏شناسى / 385

استوارى قمیان در دوران غیبت امام زمان / 387

بانوان با بصیرت قمى / 390

2. روشن بینى و خرافه ستیزى / 391

3. موضع گیرى دربرابر روایت‏هاى سست / 395

4. تعهد و مسؤولیت پذیرى: / 397

حوزه قم و دیگر تلاشهاى اجتماعى / 402

ارتباط ولایى حوزه قم با اهل بیت / 403

نتیجه / 408

 خلاصه مقاله‏ها به عربى و انگلیسى / 428

 

- شماره

161 مرجعیت متمایز / 3

 سیدعباس صالحى

جدیت علمى / 4

جامعیت عقلى و نقلى / 5

تدریس و شاگردپرورى / 5

مکارم اخلاقى / 7

توسعه و پیشرفت جوامع اسلامى / 9

الف. توسعه اقتصادى / 9

ب. توسعه سیاسى / 10

ج. توسعه اجتماعى، فرهنگى / 10

استقلال گرایى و استعمار ستیزى / 11

مقابله با انحرافات اجتماعى / 13

 درآمدى بر نوآوریهاى فقهى - اصولى آخوند خراسانى / 15

 عباس ابراهیمى و محمود رایگان

چکیده / 15

مقدمه / 16

تعریف نوآورى و ایده / 18

سیر تکاملى اجتهاد / 19

نوآوریهاى آخوند خراسانى / 20

استفاده از فلسفه در هندسه نظرى اصول فقه / 21

ایجاز و شیوایى / 24

تأسیس اصل در وجوب مقدمه / 25

ثمره اجراى اصل / 26

تطبیق فرع حقوقى / 26

قطع از مسائل علم کلام، یا اصول / 27

اقل و اکثر ارتباطى / 28

تبیین مطلب / 28

ورود امارات بر اصول / 29

ارائه تقسیم ثنائى عقلى براى حالات مکلف / 30

دلائل عدول آخوند از تقسیم شیخ / 31

نوآورى در تنبیهات استصحاب / 32

الف. تنبیه دوم / 33

ثمره بحث / 34

موارد تطبیق / 34

ب. تنبیه دهم / 35

ثمره تنبیه / 36

موارد تطبیق / 36

 ولایت مطلقه از دیدگاه آخوند خراسانى / 46

 محمدصادق مزینانى

چکیده / 46

مفهوم ولایت مطلقه فقیه / 49

ولایت مطلقه فقیه / 62

راه‏ها و روشها براى اثبات ولایت فقیه / 66

استدلال به روایات از سوى فقهاى شیعه / 67

ولایت بر فتوا و قضا / 67

اجراى حدود و تعزیرات / 73

اثبات ولایت عامه از راه روایات / 75

اثبات ولایت فقیه از راه حسبه / 81

مبناى حسبه و قدر متیقن / 83

مفهوم حسبه / 84

قدر متیقن / 86

تمایز دو دید گاه / 93

تایید رساله‏ها و لایحه‏ها / 95

رفع شبهه / 103

رساله عملیه و حاشیه بر رساله‏هاى عملیه / 105

سیره عملى آخوند خراسانى / 108

اجازه به نمایندگان خود در امور سیاسى / 112

نقد و ارزیابى برخى از ادعاها / 116

 اولین انتخاب و آخرین تلاش‏ها براى تعیین مجتهدان ناظر بر مجلس مشروطیت / 144

 على اکبر ذاکرى

چکیده / 144

مقدمه / 145

تصویب اصل دوم متمم قانون اساسى مشروطیت / 147

اولین و آخرین انتخاب علماى طراز توسط آخوند خراسانى / 148

آخرین تلاشها براى اجراى اصل دوم در مجالس بعدى / 154

اول. جمهورى خواهى سردار سپه / 155

اعلامیه رضا خان و علما / 157

دیدگاه‏ها درباره تعامل علماى نجف با سردار سپه در قضیه جمهوریت / 159

شواهد درخواستهاى علما در تعامل با سردار سپه در قضیه جمهوریت / 163

1. معرفى بیست مجتهد توسط اصفهانى، نائینى و حائرى / 164

سؤال از علما در قم و پاسخ اصفهانى / 164

متن نامه معرفى بیست نفر براى نظارت بر قوانین مجلس / 165

قراءت نامه آیات عظام در مجلس پنجم / 168

2. دیدار رضاخان از نجف / 169

3. فرازى از نامه منتشر نشده اصفهانى و نائینى به رضاخان / 170

دوم. تلاشهاى علماى نجف و اصفهان در قیام حاج آقانور الله / 171

زمینه‏هاى قیام علماى اصفهان / 171

اعتراض علماى اصفهان و مهاجرت به قم / 179

تلاش علماى نجف در هنگام قیام آقا نورالله / 182

تلاشهاى دربار، براى دورنگه داشتن علماى نجف از حمایت قیام / 183

افتراق علما مانع اصلى موفقیت / 189

 مشروعیت حکومت در عصر غیبت از نگاه آخوند خراسانى / 206

 على رضا جواد زاده

چکیده / 206

مقدمه / 207

1. مرورى بر حیات و اندیشه آخوند خرسانى / 208

1-1. حیات علمى / 208

1-2. حیات سیاسى / 210

1-3. اندیشه سیاسى / 213

1. فراهم‏شدن زمینه ترقى و پیشرفت اقتصادى کشور / 213

2. حفظ استقلال سیاسى - اقتصادى کشور و نفى رابطه سلطه‏گرانه / 214

3. گسترش عدالت اجتماعى / 214

4. گسترش ارزشهاى اسلامى و نهادینه‏شدن امر به معروف و نهى از منکر / 214

2. حاکمیت سیاسى فقیهان از دیدگاه آخوند / 215

2-1. حاشیه آخوند بر مکاسب و پذیرش حاکمیت عمومى فقهیان / 215

2-2. اثبات ولایت فقیه در رساله تنبیه الامه و تقریظ آخوند بر آن / 218

2-3. بررسى برخى اسناد، گزارشها و تفسیرهاى مخالف / 221

الف) سند اول، تلگراف به محمدعلى شاه / 222

ب) سند دوم; پاسخ به استفتاى مردم همدان /

224ج) گزارشى به نقل از شیخ آقابزرگ تهرانى/224

1. ناسازگارى »گذشت زمان طولانى« و »دقیق‏بودن گزارش«/233

2. ناسازگارى مطالب با روزگار آخوند / 235

3. سطحى بودن استدلالها و ناسازگارى آن با مقام علمى آخوند / 236

4. ابهام در گزارش / 236

5. مناسب نبودن زمان مشروطه، با پیشنهاد حاکمیت سیاسى فقها/237

پاسخ به استدلالها در نقد حاکمیت سیاسى فقیهان / 238

د) تحلیل نواده آخوند خراسانى / 240

ه) تفسیر آخوند از اصل دوم متمم قانون اساسى / 245

و) نسبت کذب / 246

 کاربرد آیات قرآن در کفایةالاصول / 269

 محمد بهرامى

چکیده / 269

1. حقیقت شرعیه / 271

2. صحیح و اعم / 272

3. مشترک لفظى / 273

4. مشتق / 274

5. معانى امر / 276

6. امر حقیقت در وجوب / 277

7. دلالت امر بر فور یا تراخى / 278

8. مفهوم شرط / 279

9. مجمل و مبین / 281

10. حجیت خبر واحد / 282

الف. آیه نبأ / 284

ب. آیه نفر / 285

ج. آیه کتمان / 286

د. آیه سوال / 286

ه. آیه اذن / 287

11. برائت / 288

12. اصل احتیاط / 289

13. وجوب فحص در شبهات حکمیه/290

14. استصحاب / 290

روش شناسى قرآنى آخوند خراسانى / 291

نکات روش شناسانه / 291

 روحانیت، آخوند خراسانى و نهضت مشروطه / 300

 على اکبر نوایى

چکیده / 300

درآمد / 301

روحانیت و نهضت مشروطیت / 303

آخوند خراسانى و نهضت مشروطه / 306

نقش روشنگرانه آخوند خراسانى پس از مشروطیت / 307

آخوند خراسانى و اخراج تقى‏زاده از مجلس / 309

ایستادگى آخوند در برابر اشغال ایران/310

جدایى مشروطه از دیانت / 312

رویکردى به نقد / 315

1. ناهماهنگى در مطالبه مشروعه خواهى / 315

2. میدان دادن به عناصر لیبرال / 317

3. نبودن طرح فراگیر / 318

4. نبود رهبرى متمرکز / 320

5. پیوند ناکارآمد با توده مردم / 320

6. غفلت از رخنه فرصت طلبان / 321

 کتابشناسى توصیفى آثار زندگانى آخوند خراسانى(ره) / 326

 عباس عبدالله‏پور

مقدمه / 326

1. مرگى در نور (زندگى آخوند خراسانى) / 327

2. آخوند خراسانى، آفتاب نیمه شب / 332

3. برگى از تاریخ معاصر (حیات الاسلام فى أحوال آیة المَلِکِ العلام)، پیرامون شخصیّت و نقش آخوند ملّا محمّد کاظم خراسانى در نهضت مشروطیّت / 333

4. آخوند خراسانى / 335

5. دایرة المعارف تشیع / 335

6. دایرة المعارف بزرگ اسلامى / 335

7. ریحانة الأدب فى تراجم المعروفین بالکُنیة أوِ اللّقَب / 338

8. مکارم الآثار، در احوال رجال دو قرن 13 و 14 هجرى / 339

9. شرح حال رجال ایران / 339

10. گلشن ابرار، خلاصه‏اى از زندگى اسوه‏هاى علم و عمل از ثقة الإسلام کلینى تا آیت الله خامنه‏اى / 339

11. علماى مجاهد / 340

12. رهبران دینى در نهضت مشروطه/340

13. گروهى از دانشمندان شیعه / 340

14. الأعلام / 341

15. أعیان الشّیعة / 341

16. معجم رجال الفکر والأدب فى النّجف خلال ألف عام / 341

17. سیاحت شرق یا زندگى‏نامه آقا نجفى قوچانى به قلم خودش / 342

18. سیاست‏نامه خراسانى، قطعات سیاسى در آثار آخوند ملّا محمّدکاظم خراسانى، صاحب کفایة (1255-1329 هجرى قمرى) / 345

19. حیات سیاسى فرهنگى و اجتماعى آخوند خراسانى (مجموعه گفتار) / 345

- شماره

162 دعوت به حیات طیّبه /

3 مجتبى احمدى

 آسیب‏شناسى حکومت دینى از منظر آخوند خراسانى /

10 حسین ناصرى مقدم

چکیده /

10درآمد /

11گزارش نخست /

12گزارش دوم /

15نقد و بررسى /

18نقد سند گزارش /

18نقد محتواى دلیلها /

123. تحریک و ترغیب دولتهاى دیگر براى تشکیل حکومتهایى دینى، همانند دولت شیعى /

223. ناتوانى روحانیت از دیدن معایب حکومت در صورت تصدى مقامهاى حکومتى /

325. متأثر شدن روحانیت از ذاتیات حکومت; یعنى فساد و ناپایدارى، و در نتیجه فاصله گرفتن مردم از آنان /

426. ناتوانى روحانیت از عهده‏دارى فن حکومت، به دلیل فقدان تخصص کافى/

528. تابع شدن دین براى حکومت نه حکومت براى دین /

631. عدم امکان دست یابى به حکومتى شبیه به حکومت معصومان و در نتیجه، بدبین شدن مردم نسبت به حکومت دینى /

732. تشدید اختلافات میان روحانیون بر سر حاکمیت /

834. فقدان مدیران مناسب براى اداره امور حکومت دینى /

935. بازماندن روحانیت از وظایف صنفى خود، یعنى تعلیم و تربیت، و گم شدن در عرصه‏هاى ادارى حکومت /

1037. افزونى مشکل حواشى بیوت مراجع و آقازادگان /

1139. تقلیل حمایت مردمى در صورت عهده دارى حکومت توسط روحانیت /

1140. تقلیل حمایت مردمى در صورت عهده دارى حکومت توسط روحانیت /

1240. پیوند سیاست با دروغ و تزویر که باعث روى گردانى مردم از روحانیت مى‏شود /

1340. ناتوانى فهم حقایق از سوى روحانیون در صورت پیوستگى با قدرت /

1440. به پایان رسیدن دوران حکومتهاى مطلقه /

1541. بالارفتن انتظارات و توقعات مردم از دین در جهت حل تمامى مشکلات دنیایى آنان /

1641. عدم ملازمه میان اصلاح حاکم و اصلاح جامعه /

1742. ناممکن بودن تشکیل حکومت حقّه و لزوم اکتفا به اصلاحات /

1842. اضمحلال اجتهاد آزاد در صورت در دست گرفته شدن حکومت توسط روحانیت /

1942. جدایى افتادن میان مردم و روحانیون و عدم دسترسى آسان مردم به آنان /

2043. لزوم منازعه با رقباى خود و طرد آنان در صورت تصدى حکومت /

2143. تأثیر نامطلوب ریاست بر تقوا و عدالت روحانیون /

43نتیجه /

43 تاریخ‏نگارى و تاریخ‏نگرى آخوند خراسانى در نهضت مشروطه /

48 دکتر محمد باغستانى /

48چکیده /

48نگاهى گذرا به واکنشهاى آخوند خراسانى به اوضاع ایران در فاصله سالهاى 1320- 1339ق/1290-1280ش /

49دیدگاه آخوند خراسانى از ماهیت نهضت مشروطه /

52مردمى بودن نهضت /

53هدف دار بودن نهضت /

53ابعاد هدفهاى نهضت /

53ارزیابى تحقق اهداف نهضت /

55پیامدهاى منفى تحقق نیافتن اهداف مشروطه /

156. گسست پیوندهاى اجتماعى /

256. مقابله مردم با اساس مشروطه /

356. امکان حرکت شورش گرانه مردم /

57پیشنهادها و راه کارهاى حرکت دوباره به سوى به حقیقت پیوستن هدفهاى نهضت /

57دلایل اصولى بودن پیشنهادهاى آخوند/

158. بیان مبناى پیشنهادها /

258. روش اجراى پیشنهادها /

358. واقع نگرى در پیشنهادها /

58پیشنهادهاى نظرى /

58پیشنهادهاى عملى /

59اصلاح نظام مالیاتى /

59اصلاح قوانین کشورى /

60نتیجه /

60 شخصیت فلسفى آخوند خراسانى و بازتاب فلسفه در کفایةالاصول /

65 حسن جمشیدى

چکیده /

65درآمد /

65شاگرد سه فیلسوف /

66تدریس فلسفه /

68 آثار مستقل فلسفى /

70باور به نقش فلسفه در فهم روایات و سفارش به فراگیرى آن /

72درآمیختگى علم اصول و فلسفه /

74نقش تفکر فلسفى آخوند در آفرینش کفایه /

75سایه گسترى فلسفه بر کفایه /

76بازتاب آراى بزرگان فلسفه درکفایة الاصول /

183. بو على سینا و فارابى /

283. شیخ ابوعلى سینا و خواجه نصیر طوسى /

384. شیخ الرّئیس بوعلى سینا /

86کاربرد مقوله‏هاى فلسفى /

87نتیجه /

91 احکام ولایى و حکومتى آخوند خراسانى /

96محمدصادق مزینانى

چکیده /

96پاسخ به یک شبهه /

198. حکم شرعى /

299. حکم قاضى /

399. حکم حکومتى /

100احکام حکومتى و امر به معروف و نهى از منکر /

100جایگاه ولایى و سیاسى فقیهان جامع الشرایط از نگاه آخوند خراسانى /

1108. حکم به ارتداد صدر اعظم /

2110. حکم به خلع مسیو نوژ بلژیکى /

3111. حکم به تحریم کالاهاى خارجى /

4112. حکم به حرمت معاملاتِ تقویت‏کننده کافران و تضعیف‏کننده مسلمانان /

5112. کسب اجازه براى پیوستن به نهضت مشروطه /

6113. حکم جهاد به همه مسلمانان /

7114. حکم به اجتماع مردم و فشار بر دولتها /

8116. حکم به سرنگونى محمد على شاه /

9116. حکم به حفظ و دفاع از مشروطیت /

10117. حکم جایگزینى انجمن ولایتى تبریز به جاى مجلس /

11118. حکم به بى اعتبارى قراردادهاى حکومت استبدادى /

12118. حکم به حرمت پرداخت مالیات به حکومت محمد على شاه /

13120. حکم به وجوب تقویت مشروطیت از سوى خراسانى‏ها /

14121. لغو حکم حرمت پرداخت مالیات به حکومت /

15122. حکم به حمایت و همراهى با سیدعبدالحسین لارى /

16123. حکم به اخراج تقى زاده از مجلس /

17124. حکم به اعزام حاکمى قوى براى جنوب کشور /

18128. حکم آخوند خراسانى به تغییر حاکم شوشتر /

19129. حکم به نصب و عزل دریا بیگى /

20129. حکم به واگذارى نظارت بر کار پردازى بغداد به انجمن اخوت ایرانیان /

21130. حکم به حرمت کمک به حکومت و برداشتن آن /

22131. حکم به ایجاد نظم و جلوگیرى از هرج و مرج /

23132. حکم عفو عمومى پس از فتح تهران /

24133. حکم به لزوم رعایت حقوق زرتشتیان و اهل ذمه /

25134. حکم به تشکیل مجلس موقت /

26134. حکم به تجدید مجلس شوراى ملى /

135رفع یک شبهه /

27136. معرفى علماء طراز اول /

28137. حکم به دفع محمد على میرزا /

29139. منع استقراض از بیگانگان /

30140. تاسیس بانک ملى /

31140. حکم به تعلیم و تعلم قواعد جنگ /

32142. در خواست تدوین قانون نظام /

33142. حکم به اصلاح مشروطیت /

34144. حکم به منع از منکرات و اجراى حدود /

35146. حکم به اصلاح ادارات دولتى و جلوگیرى از گسترش آنها /

36148. حکم به نظارت بر مطبوعات /

37149. حکم به اصلاح و تعطیلى مطبوعات فاسد /

38150. حکم به برکنارى افراد فاسد و وابسته از کارهاى دولتى /

39151. حکم به حرمت اغتشاش، اختلاف و جنگ داخلى /

40152. حکم به وجوب وحدت مسلمانان /

41153. حکم به حضور عالمان و مردم در انتخابات /

42155. حکم به جهاد اقتصادى /

43156. حکم به حرمت کالاهاى روسى /

157فهرست برخى از احکام حکومتى دیگر /

159وجوب پیروى از احکام حکومتى /

160نتیجه گیرى /

166 ارزیابى رفتار آخوند خراسانى در رویارویى با مخالفان مشروطه /

182 سیدعباس رضوى

چکیده /

1182. رفتار آخوند در حوزه نقد و انتقاد علمى /

2185. آخوند و تکفیر دینى /

3187. برنتابیدن بیدادگران /

4196. موضع‏گیرى در برابر مطبوعات فتنه انگیز  /

5197. اهمیت به جایگاه مجلس و نمایندگان /

6200. روى برگردانى از مشروطه طلبانِ تندرو /

7201. توصیه به رفتار انسانى با مخالفان مشروطه /

209تعامل آخوند با سیدکاظم یزدى /

214خراسانى و شیخ فضل الله نورى /

219سفارش آخوند درباره ملاقربانعلى زنجانى /

8228. حمایت از غیرمسلمانان /

9231. رفتار آخوند با مخالفان نا آگاه /

232نتیجه /

237 خلاصه مقاله‏ها به عربى /